Il-veru sinjur

26 Ħadd ta' Matul is-Sena Ċ

Mal-ewwel daqqa t’għajn, is-silta tal-Evanġelju ta’ din il-ġimgħa tista’ forsi tinftiehem bħala kritika tal-ġid. Madankollu, jekk nifhmuha b’dan il-mod, inkunu qegħdin nissimplifikaw dak li verament irid ifisser Ġesù. Eżattament, xi tfisser din il-parabbola? Fiha insibu lil Ġesù jiddeskrivi raġel għani nieżel fil-fond tal-infern u raġel ieħor fqir jismu Lazzru eżaltat fis-Sema ma’ Abraham. Naturalment, hawnhekk, wieħed jistaqsi: il-ġid hu dnub? 

It-tweġiba hija le. Il-ġid u l-flus mhumiex ħżiena fihom infushom. M’hemm xejn ħażin li tgawdi l-milja tal-ħajja permezz tal-flus – fil-fatt, kif naraw fir-rakkont taʼ Ġob, il-ġid jista’ jitqies bħala rigal mingħand Alla. Jekk dan hu hekk, Ġesù għaliex jikkritika bl-ikraħ lir-raġel sinjur?

Dan minħabba l-attitudni li r-raġel sinjur għandu lejn ħaddieħor. Jekk nirriflettu ftit, niskopru li f’din il-parabbola, ir-raġel sinjur għandu attitudni problematika ħafna – huwa egoist. Minkejja li għandu ħafna ġid, kontinwament jikser il-prinċipju tal-karità – li hu dak li nħobbu lill-oħrajn bħalma nħobbu lilna nfusna (u bħalma jħobbna Alla). Hawnhekk tajjeb ngħidu li, b’mod konkret, Alla baqa’ jipprova jistieden lir-raġel sinjur biex iħobb. Tabilħaqq, għalkemm Alla ta lis-sinjur il-libertà li jagħżel, bagħat lil Lazzru wara biebu. Lazzru kien stedina mibgħuta mingħand Alla – stedina għall-imħabba! Alla jibgħat dawn l-istediniet f’ħajjitna ukoll – anke jekk forsi xi drabi ma nindunawx. Xi kultant inkunu aljenati wisq biex nindunaw li xi ħadd għandu bżonna, jew li fil-fatt nistgħu nikkontribwixxu b’xi mod. Apparti min dan, li nħobbu lil ħaddieħor jirrikjedi ħafna ħin u sforz – jeħtieġ li wieħed jieqaf u jistaqsi; x’nista’ nagħmel jien biex ngħinha lil din il-persuna? Lil min nista ngħin? Qiegħed/a inħobb biżżejjed?

Bħalma għamel ma’ Lazzru, Alla jħalli lilna ħielsa ukoll. Alla ma jġiegħelniex inħobbu. Imma Alla hu ġust. Fl-aħħar, ir-raġel għani – għaliex irrifjuta li jħobb – ġie miċħud mis-Saltna tal-imħabba. U hawn wieħed ma jistax ma jistaqsix, dan ir-raġel kien verament sinjur, wara kollox?

Din il-ġimgħa Ġesù jfakkarna fejn jinsab il-ġid veru. Alla ma jobgħodx il-kumdità – imma l-egoiżmu jistmerru. Il-mument li xi ħaġa tiġi bejnietna u bejn l-karità, bejnietna u bejn l-imħabba tagħna għal l-oħrajn, huwa l-mument li nitbiegħdu minn Alla – minna nfusnha. Ejja għalhekk nirriflettu ftit – hemm modi differenti ta’ kif inħobbu – imma xi ngħidu, per eżempju, dwar dawk l-eqreb tagħna, qegħdin tassew inħobbuhom b’mod ġenwin? Qegħdin naħfru? Qegħdin nestendu l-paċenzja tagħna?

U f’dan kollu, ejjew bil-ferħ inżommu f’moħħna li kulmeta nħossuna li ma nistgħux inħobbu iktar, kull meta l-paċenzja tispiċċa jew il-qalb tibbies, Alla dejjem qiegħed hemm biex jgħinna, biex iħobbna, u biex, bil-paċenzja kollha, jgħallimna x’inhi l-imħabba vera:

“il-faqar mhux prezzjuż iktar ma jkun radikali: dan għax il-faqar mhux tajjeb fih innifsu. Il-faqar hu tajjeb biss meta jneħħi mit-triq tal-bniedem dawk l-ostakli li qed iwaqqfuh milli japplika ruħu b’mod ħieles lejn għall-affarijiet spiritwali. Dan huwa prinċipju ġenerali rigward il-ħlejjaq kollha: huma tajbin biss sakemm iwasslu għall-virtù, mhux fihom infushom” – Jacques Maritain

Qari mill-Evanġelju skont San Luqa (Lq 16:19-31)

F’dak iż-żmien, Ġesù qal lill-fariżej: “Mela kien hemm raġel għani, jilbes il-porpra u għażel mill-ifjen; l-hena tiegħu kien li kuljum jagħmel ikla mill-aħjar. U wieħed fqir jismu Lazzru, li kellu ġismu ġerħa waħda, kien imur jinxteħet ħdejn il-bieb ta’ daru, bix-xewqa li jixba’ b’dak li jaqa’ mill-mejda tal-għani. Sal-klieb kienu jmorru jilagħqu l-ġrieħi tiegħu.

Ġara li l-fqir miet, u l-anġli ħaduh fi ħdan Abraham. Imbagħad miet ukoll l-għani, u difnuh. Dan, kif sab ruħu fi tbatijiet ħorox f’Art l-Imwiet, rafa’ ħarstu, u mill-bogħod lemaħ lil Abraham, b’Lazzru fi ħdanu. U għolla leħnu u qallu: “Missier Abraham, ikollok ħniena minni u ibgħat lil Lazzru jbill tarf sebgħu fl-ilma ħa jtaffili n-nixfa li għandi fi lsieni, għax qiegħed ninħaqar wisq f’dan in-nar”.

Iżda Abraham qallu: “Ibni, ftakar li t-tajjeb tiegħek irċevejtu f’ħajtek; hekk ukoll Lazzru, il-ħażin irċevieh f’ħajtu. Imma issa hu hawnhekk qiegħed jitfarraġ, waqt li inti qiegħed tbati. Barra minn dan, hemm vojt bla qjies bejnkom u bejnna, biex min ikun irid jaqsam minn hawn għal għandkom ma jkunx jista’, u anqas ma jgħaddu minn hemm għal għandna”. Qallu l-għani: “Mela nitolbok, missier, ibagħtu f’dar missieri, għax għandi ħames aħwa, ħalli jagħmlilhom twissija kif imiss, li ma jmorrux huma wkoll jiġu f’dan il-post ta’ tbatijiet ħorox!”. Qallu Abraham: “Għandhom lil Mosè u l-Profeti; jisimgħu lilhom”. Qallu dak: “Le, missier Abraham, imma jekk imur għandhom xi ħadd mill-imwiet, jindmu”. Iżda wieġbu Abraham: “Jekk ma jisimgħux lil Mosè u l-Profeti, anqas jekk iqum xi ħadd mill-imwiet ma jemmnu”.

Il-Kelma tal-Mulej
Tifħir lilek Kristu

Istruzzjonijiet u għan

  1. Aqra sew l-Evanġelju biex issir aktar familjari miegħu.
  2. Aħseb dwaru u ara x’qiegħed jgħid lilek personali. Liema hi l-parti li l-aktar li laqtitek? Għaliex?
  3. Alla bagħat lil Lazzru bħala stedina ġhal-imħabba fil-ħajja tas-sinjur, staqsi lilek innifsek: hemm xi persuni li forsi Alla qiegħed jibgħat f’ħajtek biex jgħinek tikber iktar fl-imħabba? Fl-aħħar mill-aħħar, kull persuna tista tgħinna nagħmlu dan, iżda, jista’ jkun li forsi hemm xi persuni li inti qiegħed tinjora, forsi tant drajt tinjorahom li issa saret haġa normali?
  4. Kemm naqsmu l-ġid tiegħi mal-oħrajn? Mhux bilfors li wieħed jagħti flus, iżda x’inhi r-relazzjoni tiegħi mal-flus, jew mal-ġid li għandi – dawn ġieli jiġu bejni u l-karità? Qiegħed/a inkun ġeneruż/a bħal ma kien Ġesù u bħal ma kienu l-qaddisin?
  5. Flimkien bħala familja sibu ħin u post biex taqraw dan l-Evanġelju. L-ambjent jgħin ukoll, għalhekk qabel ma tibdew, fejn ser tiltaqgħu ppreparaw:
    i. Bibbja bil-qari minn San Luqa (Lq 16:19-31)
    ii. Xemgħa
    iii. Il-mejda fejn hemm il-Bibbja, miksija bi drapp aħdar
    iv. Computer/laptop bil-qari u clips
  6. Mur fil-parti tat-tfal skont l-etajiet u għamilha flimkien magħhom
  7. Addatta din il-parti skont kif hemm bżonn, tiddejjaqx tkun kreattiv 😊

Xi jfisser li aħna “nħobbu” lil xulxin? X’għandna nagħmlu sabiex inħobbu? Fl-evanġelju ta’ din il-ġimgħa, Ġesù jispjegalna dan – jispjega xi jfisser għalina li nħobbu lil xulxin u jispjega wkoll x’jaħseb Alla dwar dawk li ma jħobbux.

  • Li nħobbu lil xulxin mhux dejjem faċli – xi drabi jkun hemm affarijiet li jfixkluna jew iwaqqfuna milli nħobbu tassew.
  • Whiteboard marker
  • Whiteboard

Fl-Evanġelju ta’ din il-ġimgħa, Ġesù jkellimna dwar żewġ persuni differenti ħafna. Jkellimna dwar raġel sinjur u dwar raġel fqir jismu Lazzru. Ġesù jgħidilna li, kuljum, Lazzru kien imur ħdejn il-bieb tas-sinjur bit-tama li jirċievi xi fdal ta’ ikel mill-mejda tiegħu. Lazzru kien dejjem bil-ġuħ ħafna u ħadd qatt ma għenu. Għalhekk, Lazzru ttama li r-raġel sinjur ikollu ħniena minnu. Madanakollu, r-raġel sinjur lil Lazzru qatt ma għenu – qatt ma offrielu ikel jew imħabba. Darba waħda, l-fqir miet u l-anġli ħaduh ħdejn missierna Abraham. Wara ftit jiem, ir-raġel sinjur miet ukoll, u sab ruħu fl-infern. Huwa ħass wġigħ kbir l-infern. Meta kien fl-infern, ir-raġel sinjur ra lil Lazzru ma’ Abraham fis-sema.

Ir-raġel sinjur talab lil Abraham biex jgħinu, imma Abraham qal lis-sinjur li hu għex ħajtu kollha fil-ġid u qatt ma kien għen lil Lazzru. Abraham qal: “issa tbati u Lazzru jgħix fil-paċi”. Hawnhekk, ir-raġel għani talab lil Abraham biex jibgħat lil Lazzru d-dar sabiex ikun jista’ jwissi lill-ħames ħutu l-oħra biex ma jesperjenzawx l-infern. Hu talab lil Abraham biex jgħarraf lil ħutu dwar l-importanza tal-imħabba. Madankollu, it-talbiet tiegħu ġew miċħuda minn Abraham.

Wara li tirrakkonta dan, ibda din l-attività:

Attività: Inpartu l-postijiet. 

Fil-parabbola ta’ din il-ġimgħa naraw kif ir-raġel sinjur u Lazzru “ipartu postijiet”. Aqsam il-klassi f’żewġ gruppi. Ħalli membru wieħed minn kull grupp iwieġeb mistoqsija (ara l-mistoqsijiet hawn taħt). Jekk iż-żewġ gruppi jwieġbu l-mistoqsija tagħhom sewwa, ma jpartux. Jekk it-tnejn jwieġbuha ħażin, ma jpartux anqas. Imma jekk wieħed iġib mistoqsija tajba u l-grupp l-ieħor le, ipartu postijiet.

Veru jew Falz 

Ir-raġel sinjur kien qalbu tajba ma’ Lazzru meta kienu ħajjin. F 

Ir-raġel sinjur kien inkwetat dwar ħutu. T 

L-aħwa tar-raġel sinjur ma kinux jafu dwar Alla. F 

L-importanza tar-raġel sinjur fuq l-art għamlitu importanti wara l-mewt. F 

Lazzru sofra ħafna fuq l-art għax kien midneb. F 

Ikkonkludi billi tosserva li l-messaġġ li Ġesù qed jipprova jgħidilna huwa li l-iktar ħaġa importanti fil-ħajja hija l-imħabba. Dak li għandna u kemm għandna mhux daqshekk importanti meta mqabbel mad-dinjità u l-valur li għandha kull persuna. Kull persuna għandha valur, anke jekk f’din id-dinja ma jkollha xejn (bħal Lazzru)– Alla kien iħobb lil Lazzru minkejja li Lazzru kien fqir u maħmuġ. Il-valur tagħna huwa intrinsiku. Alla jħobbna lkoll, dejjem!

Radd tas-salib

Għażiż Alla, grazzi tal-barkiet kollha li tagħtina. Grazzi għall-kliem fil-Bibbja. Għinna niftakru npoġġuk l-ewwel f’ħajjitna, anke meta affarijiet oħra jfixkluna. Għinna nħobbu lil kull persuna, anke jekk xi kultant dan ma jkunx dejjem faċli. Grazzi tal-imħabba prezzjuża tiegħek – aħna inħobbuk!

Fl-Evanġelju tal-lum se nisimgħu lil Ġesù jitkellem fuq kemm hu mportanti li nħobbu lil xulxin u fuq il-konsegwenzi li jsegwu meta ma nagħmlux dan.

  • Li nħobbu lil xulxin mhux dejjem faċli; jeħtieġ li nagħmlu ċertu sagrifiċċji, noffru mill-ħin tagħna, u nkunu anke pronti biex ngħinu min jeddna.
  • Whiteboard/Screen
  • Whiteboard marker

Staqsi: tużaw żveljarin (alarm) biex tqumu filgħodu (jew forsi mobile)? Forsi biex tqumu għall-iskola? Ħafna għandhom fuqhom buttuna imsejħa ‘buttuna snooze’ (uri l-buttuna snooze). Meta l-iżveljarin tiegħek jintefa, tista’ tagħfas din il-buttuna u terġa’ torqod – tista’ tagħfasha kemm fuq il-mobile u kemm fuq l-arloġġ. Jekk tagħfasha, f’madwar 10 minuti, l-iżveljarin jerġa’ jdoqq. Tista’ jekk trid tkompli tibqa’ tagħfas il-buttuna snooze u tibqa’ rieqed/a.  

Hafna drabi huwa sabiħ li tibqa’ rieqed, iżda jinqalgħu żewġ problemi kbar meta aħna nagħfsu l-buttuna snooze. L-ewwel problema hija li jekk tkompli tagħfas il-buttuna snooze, tista’ tispiċċa tasal tard ximkien, u allura titlef xi ħaġa kompletament. It-tieni problema hija li jekk tibqa’ tagħfas il-buttuna, tista’ tant tidra l-ħoss tal-iżveljarin li lanqas biss tisimgħu meta jerġa iddoqq, u tibqa’ rieqed anke waqt li jdoqq!

Kont taf li Alla kultant juża l-iżveljarin f’ħajjitna wkoll? Per eżempju, ikellem lil qalbna u jgħid, “wasal iż-żmien li tqum u timxi warajja (semmi isem ta xi ħadd preżenti)”. Xi nies jagħfsu l-buttuna snooze u jgħidu, “mhux issa Mulej, erġa’ ċempilli — ftit aktar tard imma”. U xi nies jolqtu dik il-“buttuna snooze” tant drabi li jaslu f’punt fejn lanqas biss jisimgħu aktar il-vuċi t’Alla! Meta fl-aħħar iqumu, ikun tard wisq. Dan hu li ġara fil-parabbola li jirrakkontalna Ġesu’ din il-ġimgħa.

Ġesù jgħidilna storja dwar raġel sinjur li kellu l-isbaħ ħwejjeġ u kien jgħix fil-lussu. Apparti minn dan ir-raġel is-sinjur, Ġesu’ jsemmi ukoll wieħed tallab jismu Lazzru – dan kien dejjem joqgħod barra l-bieb tar-raġel sinjur. Lazzru kien ikun dejjem bil-ġuħ u ġismu kien miksi bil-ġrieħi. Kien jittama li s-sinjur, xi darba, ikollu ħniena minnu u forsi jagħtih ftit ikel biex jaqta’ l-ġuħ tiegħu. Iżda kuljum is-sinjur kien jgħaddi minn ħdejn Lazzru mingħajr ma jagħti kasu. Ġara li, għadda minn ħdejn Lazzru tant drabi li eventwalment wasal sal-punt li ma baqax jinduna bih iktar lil Lazzru.

Ġesu’ jgħidilna li, eventwalment, Lazzru miet u mar il-ġenna quddiem Alla. Ir-raġel sinjur miet ukoll, iżda mar l-infern. Ġie punt fejn, meta kien fl-infern, ir-raġel sinjur ħares ‘l fuq, u meta għamel dan, ra lil Lazzru fis-sema ma’ Abraham. L-infern ma kienx post sabiħ. Allura hawnhekk, ir-raġel sinjur talab lil Abraham biex iħalli lil Lazzru jgħaddas subgħajh fl-ilma u jmissu ma’ ilsienu għax kien jaħraq. Għal din ix-xewqa, Abraham wieġeb: “le”. Dan ifisser li r-raġel sinjur ma setax isib serħan mill-uġigħ tiegħu – u għaliex? Għax kien tard wisq! Ġesu jgħidilna li r- raġel sinjur kien gawda ħafna affarijiet tajbin fuq l-art; filwaqt li Lazzru ma kellu xejn. Ir-raġel sinjur kien igawdi l-ħajja imma qatt ma kien jimpurtah mill-oħrajn. Kien egoist. Għalhekk, ta’ dan, kellu jiffaċċja l-konsegwenzi.

Alla għadu jdoqq l-iżveljarin f’ħajjitna illum ukoll! Alla jsejħilna lkoll, f’kull mument, biex inħobbu lil xulxin. Ejjew nitolbu, għalhekk, biex nisimgħu leħnu u nimxu warajh qabel ma jkun tard wisq. Ejjew nistaqsu lilna nfusna: qed nisimgħu leħen Alla f’ħajti jiena, jew qed nagħfas li-snooze button? Ipprovdi lit-tfal ftit minuti għal riflessjoni.

Inroddu s-salib.

Missier, j‘Alla qatt ma nkunu ħatja li nerġgħu nagħfsu l-buttuna snooze, nitolbuk tgħinna, sabiex qatt ma ngħidulek: “aktar tard, Mulej.” Minflok, għinna nqumu flimkien u nimxu wara Ġesù!

Kif tuża din il-paġna

Alla jkellimna b'ħafna modi, inkluż bil-qari mill-Bibbja fil-Quddiesa. Hawnhekk tista' ssib tagħrif u attivitajiet marbuta mal-qari tal-Quddiesa tal-Ħadd u li għandhom jispirawk tgħix kuljum dan il-qari mill-Bibbja.