Ħenn għalija

30 Ħadd ta' Matul is-Sena Ċ

It-tema tal-Evanġelju tal-lum hija t-talb.  Jeżisti mod tajjeb u mod ħażin kif titlob? Hemm xi formola ta’ kif titlob? Hemm xi metodu ta’ talb aħjar minn ieħor? Kemm irrid indum nitlob? Xi kliem irrid nuża? Għalkemm dan l-Evanġelju ma tantx huwa twil, iwieġeb numru minn dawn il-mistoqsijiet u oħrajn ukoll.

F’dan l-Evanġelju jissemmew fariżew u pubblikan. Il-fariżej kienu setta reliġjuża. Il-liġi ta’ Mosè u r-riti marbuta magħha kienu importanti ħafna għalihom. Ġesù kien jikkritikahom, mhux għax it-twemmin tagħhom kien ħażin iżda għall-mod kif kienu jinterpretawh u jgħixuh. In-nies kellhom ċerta rispett lejn il-fariżej. Il-pubblikani, min-naħa l-oħra kienu mistmerija min-nies minħabba li huma kienu jiġbru t-taxxi għar-Rumani. Kien fatt magħruf li dawn il-pubblikani, ma kienux jiġbru biss l-ammont dovut, iżda kienu jiġbru aktar u d-differenza kienu jżommuha għalihom. Fi kliem ieħor kienu ħallelin!

Għalhekk, meta Ġesù beda l-parabbola u semma lill-fariżew u lill-pubblikan, in-nies stennewh ifaħħar lil tal-ewwel. Madanakollu, Ġesù ssorprendihom għax minflok huwa faħħar lill-pubblikan.  

It-tnejn li huma marru fit-tempju jitolbu, iżda l-mod kif għamlu t-talba tagħhom kienet ferm differenti. L-ewwel wieħed kien fanfarun filwaqt li t-tieni kien umli. Meta nitolbu, aħna nindirizzaw lil Alla l-Missier. Hekk għallimna Ġesù meta tana t-talba tal-Missierna. Nitolbu lil Missier li jħobbna u li hu ħanin magħna. Hu mhux xi imħallef li rridu niddefendu lilna nfusna jew niġġustifikaw dak li nagħmlu, quddiemu. Bħala Alla, il-Missier jaf kollox, jaf dak li nixtiequ u dak li għandna bżonn. Allura għalfejn nitolbu? Bħala ġenituri, x’aktarx din tistgħu tifhmuha aktar. Għalkemm tkunu tafu x’jixtiequ t-tfal, tistennew lilhom jistaqsu. Anke meta jistaqsu għal xi ħaġa, mhux dejjem tagħtuhom dak li jitolbu, minħabba raġunijiet varji. Tistgħu wkoll tagħtuhom dak li jkunu talbu, iżda fi żmien ftit aktar tard. Hekk fil-fatt nitolbu fil-Missierna, “ikun li trid int” u ma ngħidux “ikun kif irridu u kif qed nitolbu aħna!” 

Din il-parabbola li jgħid Ġesù f’dan l-Evanġelju, tgħallimna li meta nitolbu rridu niftakru fil-bżonn ta’ Alla f’ħajjitna. Jekk inkunu mimlija bina nfusna, bħalma kien il-fariżew, ma tantx ser inħallu spazju għal Alla u mhux ser inħallu l-grazzja ta’ Alla taħdem fina. Meta nkunu umli, nagħrfu li dak kollu li għandna, it-talenti tagħna huma kollha rigali mingħand Alla, ma humiex ġejjin mill-ħila tagħna. Meta nkunu umli, nagħrfu wkoll id-dgħjufijiet u nuqqasijiet tagħna u nitolbu skuża tagħhom.

Qari mill-Evanġelju skont San Luqa (Lq 18, 9-14) 

F’dak iż-żmien, kien hemm uħud li kienu jafdaw fihom infushom li huma ġusti u kienu jmaqdru lill-oħrajn. Ġesù qalilhom din il-parabbola: “Żewġt irġiel, wieħed fariżew u l-ieħor pubblikan, telgħu fit-tempju biex jitolbu. Il-fariżew, wieqaf, talab hekk f’qalbu: “O Alla, niżżik ħajr li m’iniex bħall-bqija tal-bnedmin, ħalliela, inġusti, żienja, jew ukoll bħal dan il-pubblikan. Jiena nsum darbtejn fil-ġimgħa u nħallas l-għexur ta’ kulma ndaħħal”. Iżda l-pubblikan, bilwieqfa fil-bogħod anqas biss ried jerfa’ għajnejh lejn is-sema, imma beda jħabbat fuq sidru u jgħid: “O Alla, ħenn għalija, għax jien midneb!”. Ngħidilkom jien li dan, u mhux l-ieħor, niżel id-dar iġġustifikat. Għax kull min jitkabbar, jiċċekken; u min jiċċekken, jitkabbar”.

Il-Kelma tal-Mulej
Tifħir lilek Kristu

Istruzzjonijiet u għan

  1. Aqra sew l-Evanġelju biex issir aktar familjari miegħu.
  2. Aħseb dwaru u ara x’qiegħed jgħid lilek personali. Liema hi l-parti li l-aktar li laqtitek? Għaliex?
  3. Il-fariżew ħass li hu aħjar mill-pubblikan. Inti tħossok li inti aħjar minn oħrajn? Li inti superjuri għalihom? Taħseb li din hija attitudni tajba? Tista’ tibda tħares lejn dawn in-nies, bil-mod kif iħares lejhom Alla?
  4. Kif inhi l-ħajja ta’ talb tiegħek? Titlob kuljum? Jekk le, ipprova ibda mil-lum. 
  5. Ilek ma tmur tqerr? Matul din il-ġimgħa sib ħin biex tieqaf u tagħmel eżami tal-kuxjenza, imbagħad mur qerr. Kun ta’ eżempju għall-bqija tal-familja, morru qerru flimkien. Tista’ ssib għajnuna biex tagħmel eżami tal-kuxjenza, hawnhekk.
  6. Flimkien bħala familja sibu ħin u post biex taqraw dan l-Evanġelju. L-ambjent jgħin ukoll, għalhekk qabel ma tibdew, fejn ser tiltaqgħu ppreparaw:
    i. Bibbja bil-qari minn San Luqa (Lq 8, 9-14)
    ii. Xemgħa
    iii. Il-mejda fejn hemm il-Bibbja, miksija bi drapp aħdar
    iv. Computer/laptop bil-qari u clips
  7. Mur fil-parti tat-tfal skont l-etajiet u għamilha flimkien magħhom
  8. Addatta din il-parti skont kif hemm bżonn, tiddejjaqx tkun kreattiv 😊

Illum Ġesù ser jgħidilna parabbola. Tiftakru x’inhi parabbola? Hija storja li Ġesù jgħidilna biex jgħallimna xi ħaġa. Illum Ġesù jrid jgħallimna dwar it-talb.

  • Meta nitolbu, Alla ma jridniex noqgħodu ngħidulu kemm aħna bravi u dwar x’nafu nagħmlu aktar mill-oħrajn, iridna nitkellmu miegħu kif nitkellmu ma’ xi ħadd li jafna u jħobbna ħafna
  • Printout tal-attività fuq kartonċina
  • Kuluri
  • Imqass
  • Kaxxa jew reċipjent żgħir
  • Bibbja tat-tfal
AttivitàDownload

Tiftakru x’kienu jsejħulhom, lil dawk iż-żewġt irġiel li daħlu jitolbu fit-tempju? (wieħed kien fariżew u l-ieħor kien pubblikan)

Il-fariżej kienu nies li kienu jafu sew il-liġi ta’ Alla u kienu jobduha. In-nies l-oħra kienu jqisu lill-fariżej bħala nies tajba. Madanakollu, Ġesù ma tantx kien jieħu gost bil-fariżej. Il-fariżej kienu jilbsu sabiħ ħafna u differenti mill-oħrajn. Kienu jieħdu gost li n-nies iħarsu lejhom u jfaħħruhom. Għalhekk Ġesù ma kienx jieħu gost, għax huma kienu jagħmlu dak li hu tajjeb, aktar biex ifaħħruhom in-nies, milli biex huma jfaħħru lil Alla! 

Il-pubblikani ma kellhomx ħafna ħbieb. Ix-xogħol tagħhom kien li jiġbru t-taxxi għar-Rumani. Dawn il-pubblikani ma kienux jiġbru l-flus tat-taxxi biss. Huma kienu jiġbru aktar milli suppost u d-differenza kienu jżommuha għalihom! Ma kienux jagħmlu sew, hux hekk? Huma kienu jisirqu. Tafu li wieħed mill-ħbieb ta’ Ġesù kien pubblikan? Kien jismu Mattew. Dan ukoll, meta sar jaf lil Ġesù, ma baqax jagħmel għażliet ħżiena u sar ħabib kbir tiegħu. Raġel ieħor li sar ħabib ta’ Ġesù u li kien pubblikan, kien Żakkew. Tafuha din l-istorja ta’ meta Ġesù ltaqa’ ma’ dan ir-raġel li tela’ fuq siġra? 

Fil-parabbola li jgħidilna Ġesù llum, il-fariżew mar fit-tempju (it-tempju, huwa bħall-“knisja” tal-Lhud) u b’leħen li jisimgħuh in-nies qagħad jiftaħar bil-mod kif kien jgħix. Tafu xi tfisser tiftaħar? Il-fariżew qagħad jgħid lil Alla dwar dawk l-affarijiet tajba li jagħmel u jgħidlu wkoll li hu ma kienx jagħmel għażliet ħżiena bħalma kien jagħmel il-pubblikan. Il-kliem li kien qiegħed jgħid il-fariżew ma għoġbux lil Alla. Dan ma huwiex il-mod li għandna nitolbu. It-talba tal-pubblikan kienet differenti. Huwa ma marx fuq quddiem tat-tempju biex jarah u jisimgħu kulħadd. Hu baqa’ fuq wara biex jitkellem biss ma’ Alla u lil Alla qallu li jiddispjaċih għall-għażliet ħżiena li għamel. 

Kulħadd huwa tajjeb f’xi ħaġa jew aktar. Per eżempju hawn min jaf ipinġi, oħrajn jafu jiżfnu jew jilgħabu l-football, hawn min jaf ikanta jew idoqq xi strument. Dawn l-affarijiet li nafu nagħmlu huma rigali mingħand Alla. Kemm iħobbna Alla li jagħtina tant affarijiet sbieħ! Alla jixtieq li ngħidulu grazzi ta’ dawn ir-rigali, imma ma jridx li niftaħru bihom. Għalhekk, jekk per eżempju inti taf tkanta, aktar minn sħabek tal-klassi, m’hemmx għalfejn toqgħod tgħid kliem bħal, “Kemm jiena brava, naf inkanta aktar minnkom. Jien anke fil-kompetizzjonijet immur inkanta u niġi l-ewwel jew fit-tieni post!” Dan ma jfissirx li Alla ma jridx li nieħdu gost meta nagħmlu xi ħaġa tajba. Huwa ma jridx biss li niftaħru u ninku lil xi ħadd li ma jafx jagħmel dak li nafu nagħmlu aħna. 

L-attività tal-lum, hija dwar it-talb. Lil Alla aħna ngħidulu grazzi ta’ dawk l-affarijiet kollha li tana, tan-nies li jħobbuna u jgħinuna, ngħidulu sorry tal-affarijiet li nagħmlu ħażin. Għandkom karti bl-alfabet. Bl-għajnuna tal-ġenituri jew ta’ xi ħadd akbar minnkom, ser taqgħtu madwar il-cards, biex kull ittra tkun card għaliha. Wara ser tagħtu l-kulur u żżejnu l-cards skont kif tixtiequ. Meta tlestu ser tpoġġuhom ġo kaxxa. Ħallu din il-kaxxa ħdejn is-sodda, biex qabel torqdu, dawn il-cards jgħinukom fit-talb tagħkom. Qabel torqdu oħorġu tliet cards jew erba’. Il-ġenituri tagħkom ser jgħinukom, jekk issibuha diffiċli li ssibu isem, kelma jew azzjoni li tibda b’dik l-ittra. Per eżempju, l-ittra M tista’ tfakkrek f’Mireille, ħabiba tiegħek, l-ittra G, tfakkrek f’gibda li għidt l-iskola, l-ittra N, tfakkrek fin-nanniet, l-ittra Ż tfakkrek f’kemm tħobb tiżfen u l-ittra X tfakkrek fix-xemx. B’dawn l-ittri għamel it-talba tiegħek, għid grazzi lil Alla għal ħbieb, speċjalment għal Mireille u għan-nanniet (semmi isem in-nanniet) u għidlu wkoll sorry tal-gidba li għidt. Għid grazzi lil Alla għax-xemx u s-sħana u li tieħu gost tiżfen. Meta tlesti erġa’ poġġi l-ittri fil-kaxxa u l-għada erġa għażel ittri oħra.

Alla lilna jħobbna ħafna, Alla jafna wkoll u jaf il-ħsibijiet tagħna u dak li nħossu. Alla jaf meta nkunu ferħana u meta nkunu mdejqa. Alla jieħu gost meta aħna nitkellmu miegħu u ngħidulu dwar dak li għamilna u dwar dak li qegħdin inħossu. Waqt li tkunu qegħdin tpinġu l-cards, isimgħu, Looking at my heart,
(nota lill-ġenituri: fl-attività ssemmew San Mattew u Żakkew. Matul dawn il-ġranet, aqraw jew it-tfal jaqraw flimkien magħkom, dawn il-ġrajjet mill-Bibbja)

Radd tas-salib

Hemm talba li ngħidu biex nuru lil Alla li jiddispjaċina li għamilna għażliet ħżiena. Jekk għadkom ma tafuhiex, ibdew tgħallmuha, din insejħulha l-Att tal-Indiema.

Wara li tgħidu l-Att tal-Indiema, ħudu tliet cards mill-kaxxa, biex jgħinnukom tgħidu grazzi lil Alla għal xi ħadd jew xi ħaġa.


Fl-Evanġelju tal-lum Ġesù jirrakonta parabbola oħra, dwar tnejn min-nies, fariżew u pubblikan, li jidħlu fit-tempju biex jitolbu. Iżda t-talb tagħhom huwa differenti. Ejjew nisimgħu dak li jixtieq jgħallimna Ġesù llum.

  • Meta nitolbu, għandna nitolbu minn qalbna; nirringrazzjaw lil Alla għal dak kollu li jagħtina u nitolbu maħfra għal dawk l-għażliet ħżiena li għamilna
  • Alla lilna jafna sew, ma hemmx għalfejn niftaħru miegħu, it-talenti li għandna, kollha ġejjin mingħandu
  • 2 mugs, waħda maħmuġa minn barra, u l-oħra maħmuġa minn ġewwa
  • Printout tal-attività, fuq kartonċina
  • Imqass
  • Kuluri u dekorazzjonijiet
attivitàDownload

Qabel ma nitkellmu dwar l-Evanġelju tal-lum, ħa nagħmlu ftit ta’ esperiment. Għandkom dawn iż-żewġ mugs (nota lill-ġenituri, meta turuhom il-mugs, tħallux lit-tfal jaraw il-mugs minn ġewwa). Il-mama jew il-papa ser jagħmlulkom ftit hot chocolate, jew xi ħaġa oħra li tħobbu. Liema mug ser tagħżlu biex jagħmlulkom il-hot chocolate ġo fih?

Intom ma stajtux taraw il-mug minn ġewwa, għalhekk għażiltu dak li kien jidher nadif minn barra, għax ħsibtu li minn ġewwa ser ikun nadif ukoll! Fl-Evanġelju mhux ser nisimgħu dwar il-mugs, iżda dwar tnejn min-nies li l-mod kif kienu jidhru minn barra, kien differenti. Ġesù jgħallimna li għal Alla hu aktar importanti kif nidhru minn ġewwa, milli kif nidhru minn barra. Jiġifieri, l-aktar importanti huwa dak li hemm f’qalbna.

Tafu min kienu l-fariżej u l-pubblikani?

Il-fariżej kienu grupp ta’ nies, li kienu jafu sew il-liġi ta’ Mosè. Huma kienu jidhru li jobdu kulma kienet tgħid din il-liġi u ħafna nies kienu jammirawhom, u kienu jqisuhom bħala nies tajba ħafna. Min-naħa l-oħra, il-pubblikani ma tantx kellhom ħbieb. Il-pubblikani kienu dawk li jiġbru t-taxxi għar-Rumani. Iżda, ħafna mill-pubblikani, ma kienux jiġbru l-ammont tat-taxxa biss, kienu jżidu mal-ammont u d-differenza kienu jżommuha għalihom. Il-pubblikani kienu ħallelin. 

X’għamel il-fariżew meta daħal fit-tempju? (hu beda jiftaħar bih innifsu u jirringrazzja lil Alla li ma kienx midneb)

X’għamel il-pubblikan? (baqa’ fuq wara tat-tempju, u talab lil Alla biex jaħfirlu)

Aħna lil Alla ma aħniex ser ninpressjonawh bil-ftaħir tagħna! Alla jaf kollox, u jaf ukoll dak li hemm f’qalbna. Il-problema tal-fariżej kienet, li għalkemm kienu jobdu l-liġi ta’ Alla, huma l-aktar li kienu jagħmlu dan, kien biex in-nies ifaħħruhom! Aktar kien jimpurthom f’dak li jaħsbu n-nies dwarhom milli x’jaħseb Alla! Huma kienu jimpressjonaw lin-nies, minħabba li minn barra kienu jidhru li kienu nies tajbin. Iżda Alla jaf x’hemm f’qalbna wkoll. 

Tiftakruh l-esperiment tal-mugs? Intom ma stajtux taraw kif kienu l-mugs minn ġewwa. Fil-fatt kien aktar importanti kif kienu l-mugs minn ġewwa milli minn barra għax il-hot chocolate kien se jmiss mal-mug minn ġewwa. Il-mug in-nadif kien jidher aktar attraenti minn barra, imma ma kienx tajjeb biex inpoġġu dak li ser nixorbu fih. 

Ġesù dak li jixtieq li nitgħallmu llum. Alla lilna jafna sew. Alla jaf dak li hemm ġo qalbna. Għalih aktar importanti dak li hemm f’qalbna, milli kif jarawna n-nies minn barra. Ma għandnix niddejqu jew naqtgħu qalbna meta nagħmlu għażliet tajba u ħadd ma jinduna bihom, għax Alla jkun induna żgur. Bl-istess mod ma għandniex nagħmlu għażliet tajba biex dawk ta’ madwarna jfaħħruna, inkella nkunu bħal dak il-fariżew. 

Kollha kemm aħna tajbin f’xi ħaġa, kollha kemm aħna għandna xi talent. Hemm min hu tajjeb f’xi suġġett tal-iskola, ħaddieħor tajjeb ħafna fil-football, jew fl-iżfin, jew fil-kant, hemm min jaf ipinġi jew jirrakonta ċ-ċajt. Hemm ħafna talenti differenti, dawn huma kollha rigali mingħand Alla, għalhekk ma għandnix għalfejn niftaħru bihom!

Fl-attività tal-lum, għandkom mudell ta’ nuċċali. Aqtgħuh, agħtuh il-kulur u żejnuh biex jiġi sabiħ ħafna. Dan huwa nuċċali speċjali. Meta Alla jħares lejna, jara dak li hemm f’qalbna u dawk ta’ madwarna mhux fil-fors jindunaw b’dan għax ma jkunx jidher minn barra. Għalhekk meta tiltaqgħu ma’ xi ħadd li forsi ma għandux ħwejjeġ sbieħ u nodfa bħal tiegħek, li fl-iskola ma jmurx tajjeb, li ma għandux ħbieb, li hu differenti minnek. Ftakar f’dan in-nuċċali speċjali li għamilt u ħares lejn din il-persuna qisek liebes dan in-nuċċali li jara x’hemm fil-qalb ta’ din il-persuna, u tarax biss dak li jidher minn barra. Ftakar li Alla jħobb lil dik il-persuna, daqs kemm iħobb lilek. 

Waqt li qegħdin iżejnu n-nuċċali, isimgħu, Jesus look inside my heart.

Inroddu s-salib.

Il-pubblikan talab maħfra lil Alla. Fil-bidu tal-quddiesa, aħna wkoll nitolbu maħfra lil Alla, u nitolbuh juri ħniena magħna. Ngħidu din it-talba bil-qalb. 

Nistqarr ’l Alla li jista’ kollox, u lilkom, ħuti, li jiena dnibt ħafna bil-ħsieb, bil-kliem, bil-għemil, u billi ħallejt dmirijieti, ħtija tiegħi, ħtija tiegħi, bl-ikbar ħtija tiegħi. Għalhekk nitlob lill-imqaddsa Marija dejjem Verġni, lill-Anġli u lill-Qaddisin kollha, u lilkom, ħuti, biex titolbu għalija lill-Mulej Alla tagħna.

Mulej ħniena, Kristu ħniena, Mulej ħniena.

Ħadd-30Niżżel

Kif tuża din il-paġna

Alla jkellimna b'ħafna modi, inkluż bil-qari mill-Bibbja fil-Quddiesa. Hawnhekk tista' ssib tagħrif u attivitajiet marbuta mal-qari tal-Quddiesa tal-Ħadd u li għandhom jispirawk tgħix kuljum dan il-qari mill-Bibbja.