Kliem vs azzjonijiet

31 Ħadd ta’ Matul is-Sena

Il-qari ta’ din il-ġimgħa għandu ħafna xi jgħid, lilna lkoll. Forsi meta nisimgħu l-qari tal-llum, nitkażaw bil-kittieba u l-Fariżej. Dawn kienu jafu sew x’kien hemm miktub fl-Iskrittura, kienu jgħallmu lill-oħrajn dwar kif kellhom jgħixu biex jobdu l-Kelma ta’ Alla, iżda l-maġġoranza tagħhom, kienu jridu t-tifħir tan-nies, kienu aktar jgħixu biex jiġbdu l-attenzjoni tan-nies, milli jgħixu, għall-glorja ta’ Alla. F’dan il-qari, u anke f’oħrajn, nisimgħu lil Ġesù jikkundanna lill-kittieba u lill-Fariżej għall-imġieba tagħhom. Iżda, irridu nifhmu li Ġesù mhux qiegħed jikkundanna ċerta settur ta’ nies u mhux ieħor, imma qiegħed jikkundanna l-imġieba tagħhom.

Din it-tip ta’ mġieba għadna nsibuha llum ukoll; insibuha f’membri tal-Knisja, u nsibuha aktar viċin ukoll, fina nfusna. Bil-Malti ngħidu, ‘bejn il-kliem u l-fatti, hemm baħar jikkumbatti.’ Kemm hu aktar faċli tgħid lil xi ħadd kif għandu jġib ruħu, milli nagħmlu aħna dak li qed nippritkaw. Bħala ġenituri, tista’ tiġrilna numru ta’ drabi. Kemm il-darba nwissu lit-tfal biex jobdu, imma mbagħad aħna nagħmlu bil-maqlub? Aħna nobduhom il-liġijiet, mhux biss tal-Knisja, iżda wkoll ċivili? Jew nawġuhom u ninterpretawhom skont il-bżonn u kif jaqblilna?

X’parir jagħtina llum Ġesù? Il-Fariżej ma kienux nies li wieħed kellu jimithom, iżda fl-istess ħin huma kienu għalliema tajba. Għalhekk lin-nies, Ġesù jgħidilhom li kellhom jisimgħu dak li jgħidu l-Fariżej, iżda mbagħad ma jagħmlux dak li jagħmlu huma. Fir-realtà, insibuha diffiċli mmens li nagħtu widen lil xi ħadd li jmur kontra dak li hu stess jippriedka. Għalhekk dan l-Evanġelju għandu jservina biex nagħmlu eżami tal-kuxjenza. Kollha kemm aħna ninfluenzaw lil xi ħadd, l-ewwel u qabel kollox fid-dar, imma aħna wkoll ta’ eżempju fuq il-post tax-xogħol, fil-knisja u fil-parroċċa, fil-ħwienet u postijiet pubbliċi oħra, kif ukoll fuq il-medja soċjali. Kemm hi importanti għalina d-dehra tagħna, il-ħwejjeġ li nilbsu, id-dar fejn noqgħodu, il-karozza, il-vaganzi li nieħdu? Kemm hu importanti għalina, x’jaħsbu fuqna n-nies?

Id-definizzjoni li jagħti Ġesù, x’aktarx tmur kontra l-ħsibijiet tagħna dwar kif għandu jkun mexxej jew kap. Ġesù jgħid “il-kbir fostkom għandu jkun il-qaddej tagħkom.” Il-kbir f’għajnejn Alla huwa dak li jaqdi lill-oħrajn, dak li juża t-talenti tiegħu għall-ġid tal-oħrajn, dak li jipprova jogħġob lil Alla u mhux lil dawk ta’ madwaru.

Il-qari tal-lum għalhekk jurina, li l-imġieba tagħna, tgħallem ħafna. Nibdew mit-tfal tagħna stess, li minn ċkunithom jimitaw dawk li nagħmlu aħna l-kbar. Għalhekk għandna responsabbiltà biex neżaminaw il-mod li ngħixu u nġibu ruħna. L-Evanġelju wkoll jistaqsina neżaminaw kemm nagħtu importanza għal dak li n-nies jaħsbu fuqna. Iwissina wkoll dwar l-attenzjoni żejda li nagħtu lilna nfusna. Ġesù jgħidilna li l-aktar importanti għalina hu li naqdu lill-oħrajn b’umiltà, u li l-kliem tagħna għandu jkun xhieda ta’ dak li nemmnu bħala nsara ta’ vera.

Qari mill-Evanġelju skont San Mattew (Mt 23, 1-12)

F’dak iż-żmien, Ġesù kellem lin-nies u lid-dixxipli tiegħu, u qalilhom: “Fuq il-katedra ta’ Mosè qagħdu l-kittieba u l-Fariżej. Mela kull ma jgħidulkom huma agħmluh u ħarsuh, iżda tagħmlux kif jagħmlu huma, għax huma kliem biss għandhom, imma fatti xejn. Huma jorbtu qatet kbar u tqal u jgħabbuhom fuq spallejn ħaddieħor, waqt li huma stess anqas b’sebagħhom wieħed ma jridu jħarrkuhom.

Kull ma jagħmlu, jagħmluh għal għajnejn in-nies; għalhekk ikabbru l-filatteri u jtawlu l-ġmiemen tagħhom. Iħobbu l-postijiet ewlenin fl-imwejjed, u s-siġġijiet ta’ quddiem fis-sinagogi, u jixtiequ min isellmilhom fil-pjazez u li n-nies isejħulhom “rabbi”.

Imma intom tħallux min isejħilkom “rabbi”, għax l-Imgħallem tagħkom wieħed hu, u intom ilkoll aħwa. U ssejħu lil ħadd “missier” fuq din l-art, għax il-Missier tagħkom wieħed hu, dak li hu fis-smewiet. Hekk ukoll tħallux min issejħilkom “mexxejja”, għax il-Mexxej tagħkom wieħed hu, il-Messija. Il-kbir fostkom għandu jkun il-qaddej tagħkom; min jitgħolla, jitbaxxa, u min jitbaxxa, jitgħolla”.

Il-Kelma tal-Mulej
Tifħir lilek Kristu

Istruzzjonijiet u għan

  1. Aqra sew l-Evanġelju biex issir midħla tiegħu.
  2. Aħseb dwaru u ara x’qiegħed jgħid lilek personali. Liema hi l-parti li l-aktar li laqtitek? Għaliex?
  3. Kemm hi importanti d-dehra tiegħek? Kemm hu importanti għalik li n-nies ifaħħruk għal dak li tagħmel? Ġesù ma jridx li nittraskuraw id-dehra tagħna, jew li ma neħdux gost b’kumplimenti, iżda jwissina biex kulma nagħmlu, nagħmluh għall-glorja ta’ Alla.
  4. Kemm hemm konsistenza bejn dak li ‘nippritkaw’ lit-tfal, lill-familja, lill-ħbieb u lill-kollegi u l-mod li nġibu ruħna? Fuq kollox, dak li nippritkaw huwa konsistenti mal-Kelma u rieda ta’ Alla?
  5. Flimkien bħala familja sibu ħin u post biex taqraw dan l-Evanġelju. L-ambjent jgħin ukoll, għalhekk qabel ma tibdew, fejn se tiltaqgħu ppreparaw:
    i. Bibbja bil-qari minn San Mattew (23, 1-12)
    ii. Xemgħa mixgħula;
    iii. Il-mejda jew post fejn hemm il-Bibbja, xemgħa, miksija bi drapp aħdar;
    iv. Computer/laptop bil-qari u clips.
  6. Mur fil-parti tat-tfal skont l-etajiet u għamilha flimkien magħhom.
  7. Addatta din il-parti skont kif hemm bżonn, tiddejjaqx tkun kreattiv 😊
  8. Mur fil-parti tal-Prayer Spaces għall-mument ta’ talb flimkien bħala familja.

Fl-Evanġelju tal-lum, Ġesù jgħid xi ħaġa ftit stramba, lin-nies jgħidilhom biex jisimgħu lill-kittieba u lill-Fariżej, imma biex ma jagħmlux bħalhom!

Dalwaqt.

  • Ġesù jgħallimna dwar il-kwalitajiet ta’ mexxej tajjeb
  • Printout tal-qlub fuq kartonċina
  • kuluri
  • dekorazzjonijiet għall-qlub
  • imqass

In-nies ta’ żmien Ġesù kellhom ħafna rispett lejn il-kittieba u lejn il-Fariżej. Dawn kienu nies li kienu jistudjaw u jafu sew il-Kelma ta’ Alla, jiġifieri dak li kien hemm miktub fl-Iskrittura. Huma kienu jobdu dak li kien miktub, imma ħafna minnhom ma kienux jobdu biex jogħġbu lil Alla, imma biex ifaħħruhom in-nies!

Lilkom min jgħidilkom x’għandkom x’tagħmlu? (ġenituri, nanniet, għalliema)

Dawn, allura huma bħall-mexxejja tagħkom. Iddeskrivu ftit, kif taħsbu li għandu jkun mexxej tajjeb. Pereżempju għandu jkun qalbu tajba jew qalbu ħażina? (mexxej tajjeb jisma’ lill-oħrajn, jgħin, jgħid grazzi tal-għajnuna li jirċievi, jiddispjaċih u jiskuża ruħu ta’ dak li jagħmel ħażin, lil dawk li jmexxi jagħtihom struzzjonijiet tajba ta’ dak li għandhom jagħmlu…)

Mexxej ħażin kif ikun? (jagħti struzzjonijiet ħżiena, jimpurtah minnu nnifsu aktar milli minn dawk li jmexxi, ma jgħidx grazzi jew li jiddispjaċih…)

Ġesù jrid li aħna nkunu umli. Tafu xi tfisser li tkun umli? Mhijiex kelma li nisimgħuha ħafna. Xi ħadd umli, ma jagħmilx l-affarijiet biex in-nies ifaħħruh, imma jagħmel l-affarijiet għax iħobb lill-oħrajn. Persuna umli tgħin lil min hu fil-bżonn, mingħajr ma tistenna xejn lura. Persuna umli titlob skuża meta tinduna li għamlet xi ħaġa ħażina. Persuna umli tipprova tgħix bħalma kien jgħix Ġesù: iħobb, għin u jaħfer lill-oħrajn.

Matul din il-ġimgħa se tippruvaw tkunu aktar umli. Imma mbagħad wara din il-ġimgħa ta’ prova, ibqgħu umli dejjem, għax Ġesù hekk jixtieq. Għall-attività ta’ din il-ġimgħa għandkom xi qlub, xi wħud fihom ‘grazzi’ u oħrajn ‘jiddispjaċini’. Aqtgħuhom, agħtuhom il-kulur, u jekk tixtiequ ddekorawhom ukoll. Meta xi ħadd jagħmlilhom xi ħaġa (pereżempju l-ġenituri jlestu l-ikel, jaħslulkom il-ħwejjeġ, ħutkom jilgħabu magħkom, in-nanniet joħdukom xi post favorit tagħkom) ftakru għidu ‘Grazzi’, u tistgħu tagħtuhom waħda mill-qlub. Jekk tagħmlu xi ħaġa ħażina (pereżempju ma tobdux lill-ġenituri tagħkom, tirrabjaw ma’ ħutkom għax ma jkunux iridu jilgħabu magħkom..) ftakru għidu ‘Jiddispjaċini’ u wkoll tistgħu tagħtuhom waħda mill-qlub. Minbarra hekk, Ġesù jieħu ħafna gost bikom jekk tagħmlu xi ħaġa tajba (pereżempju, tpoġġu l-affarijiet f’posthom, tlestu l-affarijiet fuq il-mejda qabel l-ikel, tagħtu lill-kelb/pet jiekol jew jixrob …). Ippruvaw għamlu dawn l-affarijiet tajbin anke qabel ma jistaqsukom tagħmluhom! Meta nagħmlu affarijiet tajba, inkunu qed nagħmlu bħal Ġesù. Għalhekk wara li tlestu l-qlub, isimgħu s-song, I wanna be like Jesus.

Irroddu s-salib.

Grazzi Ġesù, għax inti dejjem tgħallimna kif għandna ngħixu. Għinna biex inkunu umli bħalek, li naħsbu fl-oħrajn, aktar milli naħsbu fina nfusna. Nixtiequ nitolbu wkoll biex il-mexxejja tad-dinja jkunu umli wkoll. Ammen.

Qatt smajtu li xi ħadd jgħaddi xi kumment dwar xi ħadd ieħor u jgħid hekk fuqu: “Dan kliem biss għandu!” X’taħsbu li jkun irid ifisser b’dawn il-kliem. Ġesù illum jgħid xi ħaġa simili dwar il-kittieba u l-Fariżej. Ejjew nisimgħu l-Evanġelju tal-lum.

Dalwaqt.

  • Alla huwa l-aqwa mexxej tagħna, għandna dejjem nobduh
  • Dak li nagħmlu, għandna nagħmluh biex nogħġbu lil Alla u mhux biex in-nies ifaħħruna
  • karti vojta
  • lapes
  • imqass
  • kontenitur għall-karti

Fl-Evanġelju tal-lum, Ġesù l-ewwel ifaħħar lill-kittieba u lill-Fariżej, u lin-nies, jgħidilhom, “kull ma jgħidulkom huma agħmluh u ħarsuh.” Imma mbagħad, ikompli u lill-istess nies jgħidilhom, “iżda tagħmlux kif jagħmlu huma.” Għalfejn taħsbu li Ġesù jgħid hekk dwar il-kittieba u l-Fariżej?

Dawn kienu nies li l-liġi ta’ Alla kienu jafuha sew. Kienu jafu kull regola li kien hemm miktuba fl-Iskrittura. Tafu xi kemm kienu jafu regoli bl-amment? Taħsbu li kien hemm 100 regola jew aktar? Jew forsi aktar minn 300? Jew aktar minn 600?

Kien hemm 613-il regola, u l-Fariżej kienu jafuhom kollha! In-nies ma kienux jiftakruhom kollha, għalhekk, dawn il-Fariżej kienu jfakkruhomlhom. Il-Fariżej dejjem kienu jkunu għajnejhom miftuħa biex jaqbdu lil xi ħadd jikser xi waħda minn dawn il-liġijiet. Fil-fatt tiftakru xi ġrajja meta anke lil Ġesù gergru miegħu għax kiser waħda minn dawn il-liġijiet? Nhar ta’ Sibt, huma ma jagħmlu xejn, u kien hemm drabi meta Ġesù, għen xi nies u anke għamel mirakli nhar ta’ Sibt, u l-Fariżej gergru għax Ġesù ħadem il-Sibt, meta ma kienx suppost! Imma tafu x’kien iwieġeb Ġesù? Li għal Alla l-aktar ħaġa importanti kienet l-imħabba u li għandna nħobbu dejjem. Fil-fatt għal Ġesù tafu kemm il-liġi importanti kien hemm? Anqas minn 600? Jew anqas minn 100?

Għal Ġesù, hemm żewġ liġijiet kbar, u importanti, u li għandna nobduhom. Meta n-nies kienu staqsewh dwar dan, Ġesu kien qal hekk, “Ħobb lill-Mulej, Alla tiegħek, b’qalbek kollha, b’ruħek kollha, u b’moħħok kollu.’ Dan hu l-kmandament il-kbir u l-ewwel wieħed. U it-tieni jixbhu: ‘Ħobb lil għajrek bħalek innifsek.’” Tiftakru? Dan l-Evanġelju qrajnieh il-ġimgħa l-oħra!

Ġesù lill-Fariżej kien iċanfarhom, għax huma għalkemm kienu jafu l-liġijiet sew, il-mod li kienu jġibu ruħhom, kien biex jidhru sbieħ man-nies, biex in-nies ifaħħruhom. Dan kien l-aktar importanti għalihom, u mhux li jħobbu lil Alla.

Min dan l-Evanġelju nitgħallmu, li Alla għandu jkun il-mexxej tagħna. Għandna dejjem nagħmlu xogħolna sew, ma jimpurtax jekk in-nies ifaħħruna ta’ dak li nagħmlu, imma dan ma għandux ikun l-għan ewlieni għalfejn nagħmlu dak li hu tajjeb. Lill-Fariżej, Ġesù ġieli qalilhom li huma kienu ‘nies ta’ wiċċ b’ieħor’, jiġifieri ma kienux nies sinċiera. Meta aħna nkunu sinċiera, aħna nagħmlu dak li hu dmir tagħna li nagħmlu, u nagħmlu wkoll dak li nwegħdu li ser nagħmlu. Biex ma nkunux bħall-Fariżej, għandna nagħmlu xogħlna sew, u ma nagħmluhx biex nidhru sbieħ ma’ dawk ta’ madwarna.

Mhux dejjem faċli li nagħmlu dak li nafu li hu tajjeb. Tistgħu ssemmu xi ħaġa li Ġesù jgħidilna li għandna nagħmlu, iżda ma nsibuhiex faċli li nagħmluha? (pereżempju ma għandnix nigbdu, anke jekk dan ifisser li naqilgħu xi kastig; ma għandnix ngħinu biss lil dawk li nafu li jistgħu jgħinuna lura…)

Min dak li smajna llum, x’inhuma kwalitajiet sbieħ li għandu jkollna? (ngħinu lill-oħrajn, inkunu fair meta nilgħabu, nirrispettaw lill-oħrajn, nisimgħu dak li għandhom x’jgħidu l-oħrajn, nuru ħniena ma’ kulħadd, ngħidu l-verità, inġibu l-paċi…)

Issa iktbu dawn l-eżempji fuq strixxi tal-karti. (Kulħadd, żgħar u kbar għandhom jieħdu sehem f’din l-attività) Poġġu dawn l-istrixxi tal-karti fil-kontenitur, u kuljum oħorġu waħda minnhom, aqraw x’hemm miktub u erġgħu poġġuha lura. Matul il-ġurnata għamlu l-aħjar li tistgħu biex tagħmlu dak li kien hemm miktub fuq il-karta.

Wara din l-attività, isimgħu Flyin’ for the Lord, fejn se nkantaw li f’kulma ngħidu u b’kulma nagħmlu, ser nuru li nemmnu f’Ġesù, u nkunu ta’ eżempju tajjeb għall-oħrajn, biex huma jemmnu wkoll.

Inroddu s-salib.

Għażiż Alla, għinna biex dejjem nagħrfuk bħala l-mexxej u għalliem tagħna. Tħallix li nagħmlu affarijiet biex ifaħħruna n-nies, iżda nagħmlu kollox b’umiltà. Għinna biex ngħixu kif għex Ibnek Ġesù u l-ħafna qaddisin li hemm miegħek fil-ġenna. Dan nitolbuh permezz t’Ibnek Ġesù. Ammen.

1. Fl-Evanġelju tal-lum, minbarra l-Fariżej, jissemmew ukoll grupp ieħor ta' persuni. Min kienu dawn?

Correct! Wrong!

2. L-għaref fil-liġi għamel mistoqsija lil Ġesù. Għalfejn għamilha?

Correct! Wrong!

3. Liema hu skont Ġesù l-ewwel u l-aqwa kmandament?

Correct! Wrong!

4. Minbarra li huma l-qofol tal-liġi, Ġesù jgħid li l-kmandamenti li jsemmi hu huma wkoll il-qofol tal-messaġġ li taw xi nies oħrajn. Lil min isemmi Ġesù?

Correct! Wrong!

Kif tuża din il-paġna

Alla jkellimna b'ħafna modi, inkluż bil-qari mill-Bibbja fil-Quddiesa. Hawnhekk tista' ssib tagħrif u attivitajiet marbuta mal-qari tal-Quddiesa tal-Ħadd u li għandhom jispirawk tgħix kuljum dan il-qari mill-Bibbja.