Id-Dubju

Fil-Bibbja hemm informazzjoni limitata dwar Nikodemu, ħlief għall-Evanġelju skont Ġwanni. Nikodemu kien Fariżew jew mexxej reliġjuż edukat, x’aktarx li kellu pożizzjoni fl-istituzzjoni Lhudija tat-teħid tad-deċiżjonijiet, is-Sinedriju. It-taħriġ edukattiv tiegħu fid-dibattitu, l-inkjesta u r-raġunament ħoloq ġlieda għalih biex iwieġeb il-mistoqsija preżentata minn Ġesù dwar it-twelid mill-ġdid biex jidħol fis-saltna t’Alla (Aqra Ġwanni 3).

Naħseb li huwa importanti li wieħed jinnota żewġ aspetti dwar din iż-żjara bil-lejl. L-ewwel, “lejl” jintuża metaforikament fl-Evanġelju skont Ġwanni biex jirrappreżenta n-nuqqas t’Alla. Tabilħaqq, aktar tard f’kapitlu 3 (versi 19-21), il-kittieb jikkundanna lil dawk li jippreferu d-dlam milli d-dawl. It-tieni, il-vjaġġ tad-dixxiplu (jew il-fedeltà) jibda meta nersqu lejn Alla. Nikodemu avviċina lil Ġesù bil-lejl għar-raġunijiet tiegħu stess, x’aktarx biża’ – biża’ li jidher minn ħaddieħor imma, forsi, biża’ li jidher ma’ Ġesù fix-xemx.

B’dan l-ewwel avviċinament lejn Ġesù, Nikodemu huwa kompletament imħawwad u konfuż. Huwa facli ħafna li nidentifika għal kollox ma’ Nikodemu fil-konfużjoni tiegħu meta Ġesù beda jitkellem dwar li wieħed jitwieled mill-ilma u mill-Ispirtu; imbagħad isemmi lil Mosè li jerfa’ s-serp. Nimmaġinani faċilment bilqiegħda ħdejn Nikodemu u niskanta.

Imma Nikodemu reġa’ deher u huwa msemmi darbtejn oħra fl-Evanġelju skont Ġwanni: F’kapitlu 7, versi 50-52 Nikodemu ta difiża lil Ġesù f’nofs konflitt aħrax bejn Ġesù u l-awtoritajiet reliġjużi; u f’kapitlu 9, versi 38-42 fejn għen lil Ġużeppi ta’ Arimatea jidfen il-ġisem ta’ Ġesù. Aħna mfakkra f’v. 39 li Nikodemu l-ewwel avviċina lil Ġesù bil-lejl u hawn kien fid-difna ta’ Ġesù, Nikodemu provda provvista abbundanti ta’ ħwawar li bihom tista’ tuża għall-ġisem. Nimmaġina l-att li jdawwar il-ġisem ta’ Ġesù bi ħwawar tad-dfin imbagħad għad-dfin innifsu bħala att ta’ proklamazzjoni kemm minn Nikodemu kif ukoll minn Ġużeppi ta’ Arimatea. Il-kittieb tal-Evanġelju qed jissuġġerixxi li Nikodemu telaq mid-dellijiet ta’ sfiduċja tal-lejl għad-dawl qawwi tal-fiduċja. Id-dehra ta’ Nikodemu matul l-Evanġelju tissuġġerixxi li t-twemmin f’Ġesù huwa moviment, jew vjaġġ, jekk trid. Kittieb jinnota li: “Fl-Evanġelju skont Ġwanni ‘il-fidi’ qatt ma hija nom. Li temmen … huwa verb.”

Kultant wieħed jesperjenza dubji dwar il-fidi xi drabi – “Għandi” ħafna drabi, qal il-Papa Franġisku – iżda dubji bħal dawn jistgħu jkunu “sinjal li rridu nkunu nafu lil Alla aħjar u aktar fil-fond.”

“M’għandniex għalfejn nibżgħu minn mistoqsijiet u dubji għax huma l-bidu ta’ triq t’għarfien u li jmorru aktar fil-fond; min ma jagħmilx mistoqsijiet ma jistax jimxi la fl-għarfien u lanqas fil-fidi,” qal il-Papa fit-23 ta’ Novembru fis-sena 2016 fl-udjenza ġenerali tiegħu ta’ kull ġimgħa.

Huwa qal li ċ-ċavetta hija li wieħed jara dawk id-dubji bħala sejħa biex japprofondixxi l-fidi tiegħu jew permezz ta’ studju jew billi tfittex il-gwida ta’ nies oħra. “Biex tagħmel dan, huwa meħtieġ li nisimgħu l-kelma ta’ Alla u nifhmu dak li tgħallimna,” huwa qal. “Iżda, fl-istess ħin, triq daqstant importanti hija dik li tgħix il-fidi kemm jista’ jkun.”

Meta l-fidi titqies prinċipalment bħala “teorija astratta,” huwa qal, “id-dubji jimmultiplikaw.”

Imma meta l-fidi tgħix u tintwera fis-servizz lil ħaddieħor, il-Papa qal, “allura ħafna dubji jgħibu għax aħna nħossu l-preżenza ta’ Alla u l-verità tal-Evanġelu fl-imħabba li, bl-ebda mertu tagħna, tgħix fina u li naqsmu ma’ ħaddieħor.”  L-aħħar darba li niltaqghu ma’ Nikodemu huwa meta joffri servizz fid-difna ta’ Kristu.