Ħadd

Il-Ħames Ħadd tar-Randan

Għal darb’oħra, l-Evanġelju se jwasslilna messaġġ ta’ tama, maħfra u ħniena. Il-ġimgħa l-oħra kellna l-parabbola tal-Iben il-Ħali, jew kif nistgħu nsejħulha wkoll il-Missier Ħanin. Il-lum fl-Evanġelju, ser nisimgħu ġrajja fejn Ġesù huwa kkonfrontat mill-Fariżej u mill-Kittieba. Dawn iġibulu quddiemu mara li qabduha fl-adulterju. Huma ma tantx kien jinteresshom il-ħażin li seħħ, l-iskop tagħhom kien li jonsbu lil Ġesù. Ġesù mhux talli ma jaqax fin-nassa tagħhom, iżda juża’ din l-okkażżjoni biex jgħallimna aktar dwar min huwa Alla. 

Ma liema karattru l-aktar li tidentifika lilek innifsek? Mal-mara? Qatt xi ħadd perreċ quddiem in-nies, xi ħażin li għamilt? Kif ħassejtek?

Jista’ jkun li ġieli kont parti mill-‘folla,’ lest bil-ġebla f’idejk. Kemm isseksek fuq l-oħrajn u bi kliemek tiġġudika u tikkundanna? Kemm tippunta subgħajk lejn l-oħrajn u tagħlaq għajnejk għall-imġieba ħażina tiegħek? 

Ġieli kont minflok Ġesù? Ġieli sibt ruħek taħfer lil xi ħadd b’kompassjoni kbira?

Qatt kont fis-sitwazzjoni tal-mara, fejn xi ħadd ħafirlek xi azzjoni ħażina li int għamilt? Kif ħassejtek?

Għamilna x’għamilna, illum Ġesù jrid iserrħilna moħħna li hemm il-maħfra tistenniena. Ġesù jrid jagħtina l-libertà mid-dnub li għamilna. Id-dnub itaqqalna, joħdilna l-paċi tal-qalb u tal-moħħ u qabel ma niksbu l-maħra ma nistrieħux. Ġesù jistedinna, “Ejjew għandi, intom ilkoll li tinsabu mħabbtin u mtaqqlin, u jiena nserraħkom.” (Mattew 11, 28)

Meta Alla jħares lejna ma jarax biss il-ħażin li nagħmlu. Minflok jarana kif aħna fil-verità, hu jara anke t-tajjeb li nagħmlu. L-enfasi ta’ Alla hi fuq il-bniedem sħiħ u mhux fuq azzjonijiet partikolari. Id-dnub li għamlet il-mara kien kbir u skont il-liġi setgħu iħaġġruha. Ġesù ma jaċċettax dak li għamlet bħala tajjeb, ma jiskużahiex, iżda jaħfrilha, jagħtiha d-dinjità, jgħidilha biex ma terġax tidneb. Lil din il-mara, Ġesù taha ħajja ġdida. Il-ħniena ta’ Alla, hi infinita.

Is-sagrament tal-qrar, huwa s-sagrament lil lilna jagħtina ħajja ġdida. Dan is-sagrament jagħtina l-libertà mid-dnub, li kien qiegħed itaqqalna. Il-qrar jitlob minna bidla. Irridu nindmu. Meta wieħed jindem, mhux biss jiddispjaċih għall-ħażin li jkun għamel, imma wkoll jinbidel għall-aħjar. 
F’waħda mill-katekeżijiet ta’ Papa Franġisku, jitkellem dwar il-qdusija tal-Knisja. Jgħid li aħna lkoll aħna midinba, “aħna Knisja tal-midinbin; u aħna l-midinbin ġejna msejħa nħallu lil Alla jibdilna, iġeddidna, iqaddisna.” (jekk tixtieq taqra d-diskors tal-Papa, żur hawn).

Qari mill-Evanġelju skont San Ġwann  (Ġw 8, 1-11) 

F’dak iż-żmien, Ġesù telaq lejn l-Għolja taż-Żebbuġ. Imma l-għada qabel is-sebħ raġa’ mar fit-tempju, u l-poplu kollu ġie ħdejh, u hu qagħad bilqiegħda jgħallimhom. Imbagħad il-kittieba u l-fariżej ħadulu quddiemu waħda mara li kienet inqabdet fl-adulterju. Huma qegħduha fin-nofs u qalulu: “Mgħallem, din il-mara nqabdet fil-fatt fl-adulterju. Issa fil-Liġi tagħna Mosè ordnalna biex nisa bħal dawn inħaġġruhom. Int, imma, xi tgħid?” Dan qaluhulu biex iġarrbuh, ħalli jkollhom fuqiex jixluh.

Imma Ġesù tbaxxa lejn l-art u beda jikteb b’sebgħu fit-trab. Billi dawk baqgħu jistaqsuh, qam dritt u qalilhom: “Min fostkom hu bla dnub jitfgħalha hu l-ewwel ġebla”. U raġa’ tbaxxa jikteb fit-trab. Kif semgħuh jgħid dan, qabdu u telqu wieħed wara l-ieħor, ibda mix-xjuħ.

Ġesù baqa’ waħdu mal-mara, wieqfa fin-nofs. Qam dritt u qalilha: “Dawk fejnhom, mara? Ħadd minnhom ma kkundannak?” “Ħadd, Sinjur”, qaltlu. “Mela anqas jien ma nikkundannak”, qalilha Ġesù. “Mur, u mil-lum ’il quddiem tidnibx iżjed”.

Il-Kelma tal-Mulej
Tifħir lilek Kristu

Istruzzjonijiet u għan

  1. Aqra sew l-Evanġelju biex issir aktar familjari miegħu.
  2. Aħseb dwaru u ara x’qiegħed jgħid lilek personali. Liema hi l-parti li l-aktar li laqtitek? Għaliex?
  3. Min hu Alla? Kieku kellek tiddeskrivi lil Alla, kif tiddiskrevieh? X’inhuma l-aġġettivi li tuża?
  4. Hemm xi dnub li qiegħed itaqqlek? Tibqax tiggranfa miegħu, tkunx inti stess li twaddab il-ġebla lilek innifsek! Agħti dan id-dnub lil Ġesù u itlob maħfra; mur qerr.
  5. Bħala ġenitur u miżżewweġ/a kif tirreaġġixxi għall-għażliet ħżiena tat-tfal u tar-raġel/mara tiegħek? Isibu ħniena jew kundanna minnek? 
  6. Flimkien bħala familja sibu ħin u post biex taqraw dan l-Evanġelju. L-ambjent jgħin ukoll, għalhekk qabel ma tibdew, fejn ser tiltaqgħu, ippreparaw:
    i. Bibbja bil-qari minn San Ġwann (8, 1-11)
    ii. Xemgħa
    iii. Il-mejda fejn hemm il-Bibbja, miksija bi drapp vjola
    iv. Kurċifiss
    v. Computer/laptop bil-qari u clips
  7. Mur fil-parti tat-tfal skont l-etajiet u għamilha flimkien magħhom
  8. Addatta din il-parti skont kif hemm bżonn, tiddejjaqx tkun kreattiv 😊

Illum ser nisimgħu dwar mara li kienet għamlet għażla ħażina ħafna, id-dnub tagħha kien kbir. In-nies ħaduha quddiem Ġesù, għax ħasbu li tant kien kbir id-dnub tagħha, li ma kienx jista’ jinħafer. Ejjew naraw x’se jagħmel u jgħid Ġesù. 

  • L-għażliet ħżiena ma jogħġbuhx lil Ġesù
  • Ġesù dejjem iħobbna u jaħfrilna
  • xejn

Illum ħa nibdew b’logħba. Kulħadd se joqgħod bilqegħda mal-art jew fuq is-siġġu. Jekk it-tweġiba għall-mistoqsija tkun ‘iva’ se tqumu malajr bil-wieqfa, jekk it-tweġiba se tkun ‘le’ se tibqgħu bil-qegħda. 

Mistoqsijiet:

  • Għandkom ħukom jew oħtkom iżgħar?
  • Għandkom ħukom jew oħtkom akbar?
  • Għajnejk kannella?
  • Qatt sifirt?
  • Tħobbuhom l-annimali?
  • Bħalissa liebsin kalzetti bojod?
  • Tilgħabu fuq it-tablet?
  • Tħobbu tgħumu?
  • Bħalissa liebsin xi ħaġa kulur aħdar?
  • Dejjem, dejjem tagħmlu għażliet tajba?

Jekk xi ħadd iqum bil-wieqfa wara l-aħħar mistoqsija, il-ġenituri jagħtu din l-ispjega: għażla ħażina hija meta taf li xi ħaġa ma għandekx tagħmilha, għax hija ħażina, iżda inti tagħmilha xorta waħda. Per eżempju, taf li ma għandekx tiġġieled ma’ ħuk, taf li m’għandekx tweġġa’ lill-kelb, taf li għandek tobdi lill-mama u lill-papa, taf li m’għandekx tigdeb. Għalhekk, jekk jien irrabjajt u tajt daqqa ta’ sieq lil ħija jew lil oħti jew lill-kelb, din tkun għażla ħażina. Jekk il-mama jew il-papa jgħiduli biex inpoġġi l-logħob f’postu u minflok nibqa’ nilgħab fuq it-tablet, u ma nagħtix kashom, din tkun għażla ħażina. Jekk kissirt il-pupa ta’ oħti u għidt li mhux jien, din tkun gidba, din tkun għażla ħażina. Kulħadd xi darba jew oħra jagħmel għażla ħażina.  Mela jekk nerġgħu nilgħabu l-logħba u nistaqsu: Dejjem, dejjem tagħmlu għażliet tajba? X’ser jiġri? (kulħadd jibqa’ bilqegħda)

Jekk ħadd ma jqum, nistgħu nkomplu hekk:

Kulħadd xi darba jew oħra jagħmel għażla ħażina. Fl-Evanġelju tal-lum smajna dwar mara li kienet għamlet għażla ħażina ħafna u ħaduha quddiem Ġesù. Fi żmien Ġesù, kien hemm għażliet ħżiena li meta jagħmluhom in-nies, in-nies l-oħra setgħu jitfgħulhom il-ġebel!

X’jagħmel Ġesù? Jgħid lin-nies biex jitfgħu il-ġebel fuq dik il-mara? (le)

Ġesù jitfa’ ġebel? (le)

Tiftakru x’qal Ġesù? (qalilhom biex min qatt ma għamel għażla ħażina, jitfa’ l-ewwel ġebla)

Kien hemm xi ħadd li tefa’ ġebla? (le)

Ġesù ma ħax gost li din il-mara kienet għamlet għażla ħażina, jiġifieri kienet għamlet dnub, imma lanqas ma ried  li jwaddbulha l-ġebel. Minflok, qalilha li hu jaħfrilha u qalilha biex ma terġax tagħmel għażliet ħżiena. 

Ġesù jagħmel l-istess ħaġa magħna. Meta aħna nagħmlu għażliet ħżiena, Ġesù ma jieħux gost bina. Ġesù jiddispjaċih meta nagħmlu dnub. Imma għax hu jħobbna ħafna, meta jiddispjaċina li għamilna dnub, hu jaħfrilna u jgħidilna biex ma nerġgħux nagħmlu dak il-ħażin li għamilna. 
Ġesù jrid li dejjem nagħmlu għażliet tajba. Meta nagħmlu għażliet tajba, Ġesù jkun ferħan u nkunu ferħana aħna wkoll. Ejjew inkantaw flimkien, I wanna do right.

Inroddu s-salib.

Alla Missier, inti trid li aħna ngħixu bħala wliedek. Għinna biex nitolbu maħfra meta nagħmlu għażliet ħżiena. Grazzi li inti dejjem tilqagħna lura, b’idejk miftuħa. Ammen.

Fl-Evanġelju tal-lum ser niltaqgħu ma’ mara li għamlet dnub kbir. Lil din il-mara joħduha quddiem Ġesù u jistennew li tant hu kbir id-dnub tagħha li ma jistax jinħafrilha. Huma jemmnu li kellha tingħata l-mewt. Ejjew naraw kif iwieġeb Ġesù.

  • Alla jħobbna, Alla ma jikkundannaniex. Minflok jaħfrilna, u jħenn għalina
  • Alla jrid li aħna nagħmlu l-istess mal-oħrajn
  • ċagħka
  • karti, jistgħu jkunu wżati

Ħalli nibdew billi npoġġu ruħna fis-sitwazzjoni ta’ din il-mara. Min se jagħmilha tal-mara midinba? 

Nota lill-ġenituri: it-tifel/tifla li se tkun il-mara midinba toqgħod fin-nofs. L-oħrajn jaqbdu l-karti u jagħmluhom ballun. Dawn se jintefgħu lejn il-‘mara midinba’. Kulħadd joqgħod attent li ma jiġux fl-għajnejn jew b’xi mod li t-tifel/tifla tweġġa’.

Fi żmien Ġesù, meta nies kienu jagħmlu ċerta affarijiet ħżiena, kienu jkunu kkastigati. Dan il-kastig kien li n-nies tar-raħal jitfgħulhom il-ġebel biex joqtluhom. Din il-mara kienet adultera, jiġifieri jew ma żżammitx il-wegħdiet taż-żwieġ tagħha, inkella ġabet ruħha ta’ mara miżżewġa, meta fil-fatt ma kinitx.

X’taħsbu nikkastigawha lil din il-‘mara midinba’? (kulħadd jitfa’ l-‘ġebel’ (blalen tal-karti))

Kif ħassejtukom waqt li qegħdin titfgħu il-karti?

Ħadtu gost?

(lil ‘mara midinba’) Inti kif ħassejtek?

Issa ejja naħsbu ftit. Matul din il-ġimgħa, kulma għamilmna kollox kien jogħġob lil Alla? X’għamilna li ma għoġobx lil Alla? 

Jekk nerġgħu niġbru l-blalen tal-karti mill-art u Ġesù jgħidilna, “Min fostkom hu bla dnub jitfgħalha hu l-ewwel ġebla,” min minna se jitfa’ din il-ġebla?

Aħna lkoll nagħmlu għażliet ħżiena xi darba jew oħra. Dan id-dnub tagħna joffendi u jweġġa’ lil Alla u anke lill-oħrajn. Id-dnub jifridna minn Alla. Bid-dnub aħna nkunu qegħdin nitbegħdu minnu. Id-dnub ma jġibx ferħ u jagħmel il-mixja tagħna wara Ġesù aktar diffiċli. Madanakollu Ġesù, tant iħobbna li tana rigal kbir li bih nistgħu nerġgħu inkunu ferħana. Is-sagrament tal-qrar jaħfrilna d-dnub tagħna, jerġa’ jressaqna lejn Alla u lejn l-oħrajn u jkollna l-ferħ ġo qalbna.

Meta aħna nagħmlu għażla ħażina u Alla jħares lejna, ma jarax biss dak li għamilna ħażin, iżda jara wkoll dak it-tajjeb kollu li nagħmlu. Alla ma jikkundannaniex. Hu jkun jixtieq li jiddispjaċina għad-dnub li għamilna u b’hekk kollox ikun sew. M’hemmx limitu ta’ kemm-il darba Alla jibqa’ jaħfrilna. Alla jaf li ħadd minna ma huwa perfett. Alla jaħfrilna dejjem, għamilna x’għamilna. Fl-istess ħin, Alla jrid li aħna nagħmlu effort, biex ma nerġgħux nirrepetu dak il-ħażin li għamilna. Kif Ġesù qal lill-mara, jgħid lilna wkoll, “jien ma nikkundannakx. Mur, u mil-lum ’l quddiem tidnibx iżjed”.

Bl-istess mod, meta xi ħadd jagħmlilna xi ħaġa li jweġġagħna ma għandniex niftakru f’din il-ħaġa biss, iżda wkoll fit-tajjeb kollu li tagħmel din il-pesuna, u b’hekk inkunu nistgħu naħfrulha aħna wkoll.

Inroddu s-salib.

Kuħadd iżomm ċagħka f’idejh. Din tfakkarna kemm li aħna lkoll midinbin u tfakkarna wkoll fl-imħabba ta’ Alla. Ġesù kien l-unika wieħed li seta’ jitfa’ l-ġebel lejn dik il-mara, imma minflok huwa ħafrilha. Wara t-talba, poġġu ċ-ċagħka fuq il-mejda tat-talb tagħkom biex tfakkarkom fl-imħabba u l-ħniena ta’ Alla.

Flimkien ngħidu l-Att tat-Tama u wara nisimgħu, Your love never fails.

Mulejja, għaliex inti tista’ kollox, kollok ħniena u qatt ma tonqos mill-wegħdiet tiegħek, jiena nittama li tagħtini l-maħfra ta’ dnubieti u l-ġenna, li inti għall-merti ta’ Ġesù Kristu, wegħidt lil min jagħmel opri tajba, hekk kif jiena nipproponi li nagħmel bil-għajnuna mqaddsa tiegħek, li minnek nittama għaliex inti tjieba infinita. Ammen.

Kif tuża din il-paġna

Alla jkellimna b'ħafna modi, inkluż bil-qari mill-Bibbja fil-Quddiesa. Hawnhekk tista' ssib tagħrif u attivitajiet marbuta mal-qari tal-Quddiesa tal-Ħadd u li għandhom jispirawk tgħix kuljum dan il-qari mill-Bibbja.