L-għassies ta’ ħija

It-23 Ħadd ta’ Matul is-Sena

F’waħda mill-attivitajiet tat-tfal tal-ġimgħa l-oħra, kien issuġġerit li t-tfal ipoġġu lilhom infushom fiż-żarbun ta’ ħaddieħor. Tajjeb li din il-ġimgħa, meta naqraw dan l-Evanġelju, speċjalment l-ewwel parti, nagħmlu hekk aħna wkoll. Ġesù qiegħed jitkellem dwar kif wieħed għandu jikkoreġi lil xi ħadd li għamel dnub – xi ħaġa ħażina. Jekk nindunaw li aħna għamilna xi dnub, kif nixtiequ li nkunu kkoreġuti? Wieħed mid-dgħufijiet tagħna huwa li ngħidu fuq in-nies. Jekk xi ħadd żbalja, l-aħbar malajr tiġri, ma’ tal-familja, mal-ħbieb u jista’ jkun li anke fuq il-mezzi ta’ midja soċjali; u dik il-persuna, f’qasir żmien tiġi ġġudikata. F’dan l-Evanġelju Ġesù qiegħed jagħtina tlett passi ta’ kif għandna nikkoreġġu lil xi ħadd, passi li għadhom jgħoddu anke għalina llum. 

Jekk naf li xi ħadd għamel xi ħaġa ħażina, Ġesù jgħidilna biex l-ewwel, immorru nsibu l-persuna waħedha u nitkellmu magħha. Jekk din il-persuna tinduna bl-iżball u jiddispjaċiha, il-biċċa tieqaf hemm u ma mmorrux inwassluha lil ħadd aktar! Jekk tibqa’ ma tifhimx li għamlet żball, għandna nfittxu l-għajnuna. Dan mhux biex din il-persuna ssib lilha nnifisha waħedha kontra oħrajn. Il-ħsieb ta’ Ġesù huwa li b’ħafna mħabba, ikun hemm min ifiehem lil dawk li żbajaw u jiftħilhom għajnejhom biex dan ma jerġax isir u jekk huwa possibbli, tiġi rranġata l-ħsara li tkun saret. Jekk il-persuna li għamlet il-ħażin tagħraf dak li għamlet, il-każ jieqaf hemm. Ġesù tant jixtieq li nindunaw meta nkunu mexjin fit-triq il-ħażina, li jgħidilna li m’għandniex naqtgħu qalbna. Jekk ħabib tagħna żbalja u ma semax la mill-kelma tagħna u lanqas ta’ oħrajn, allura jgħidilna, ‘mmorru għand il-knisja’. Il-Knisja, hija l-komunità li ssemmiet f’dawn l-aħħar ġimgħat. Komunità hija grupp ta’ nies, b’għan wieħed. Komunità nisranija, għandha bħala għan li l-persuni jgħinu lil xulxin, biex jikbru fir-relazzjoni tagħhom ma’ Ġesù. Il-komunità qegħda hemm biex tgħin lil min jiżbalja, twiddbu b’imħabba, biex dik il-persuna tindem u tkompli miexja ’l quddiem. Dan jgħodd b’mod speċjali għad-drabi meta jiena ma rnexxilix infiehem persuna oħra dwar żball li għamlet u lanqas ma rnexxieli bl-għajnuna ta’ oħrajn, indur fuq min hu aktar imħarreġ minni. Jekk din il-persuna tibqa’ ma tridx tinbidel, hemmhekk qegħda turi li hi ma tridx tkun parti minn din il-komunità. Hija hi li teskludi lilha nnifisha. Il-Knisja jew komunità, tibqa’ fid-dmir li titlob għal din il-persuna.

Kieku aħna mhux hekk inkunu nixtiequ li jsir magħna? Nieqfu u nirriflettu ftit. Aħna kif nagħmlu meta nikkoreġu lit-tfal? Insibuhom waħedhom, jew nikkoreġuhom quddiem udjenza? Jekk hemm nuqqas ta’ qbil bejnietna l-adulti, x’nagħmlu? Nitkellmu b’imħabba bejnietna, jew inperrċu mill-ewwel s-sitwazzjoni mal-ħbieb? L-Evanġelju tal-lum jgħallimna, li kulma nagħmlu, għandna nagħmluh b’imħabba.

L-aħħar parti tal-Evanġelju tista’ forsi tħawwadna xi ftit. Aħna nemmnu li Ġesù dejjem magħna. Għalfejn qed jgħid li “fejn tnejn jew tlieta miġbura f’ismi hemm inkun jien f’nofshom”? Bħal kull parti oħra mill-Iskrittura, ma rridux nieħdu sentenza u ninterpretawha waħedha. Niftakru li dan huwa Evanġelju miktub primarjament għal-Lhud li kienu jafu t-Torah (l-ewwel ħames kotba tat-Testment il-Qadim), bl-amment. Kif Ġesù beda jitkellem dwar twiddib u dnub, moħħhom kien se jmur mill-ewwel fil-ktieb tad-Dewteronomju li jitkellem dwar nuqqas ta’ fehim u soluzzjoni għal din is-sitwazzjoni. Id-Dewteronomju jitkellem dwar żewġ jew tlitt xhieda u mhux wieħed waħdu biex iressqu kas. Għalhekk Ġesù, li qiegħed jitkellem dwar it-twiddib ta’ persuna li tagħmel għażla ħażina, qiegħed jassigurana, li fejn hemm tnejn jew tlieta, jitolbu biex tinstab soluzzjoni jew qiegħed isir talb għall-għerf ta’ kif wieħed għandu jipproċedi bl-aħjar mod, hu ser jkun hemm magħna. Bl-ebda mod, Ġesù ma ried li nifhmuh li biex it-talb tagħna jinstema’ ma nistgħux nitolbu waħedna. Il-Knisja ma hijiex persuna waħedha, għalhekk deċiżjonijiet ma jitteħdux minn persuna waħedha, Ġesù qiegħed jitkellem f’dan il-kuntest. Niftakru li aħna, ilkoll parti mill-Knisja, u niffurmaw il-Ġisem ta’ Kristu. Bl-istess mod, meta jkollna uġigħ ta’ ras, inħossu l-uġigħ ma’ ġisimna kollu, u meta jgħaddielna, nkunu aħjar kollna kemm aħna. Bħala Knisja ma nistgħux ninjoraw lil dawk li qed jiżbaljaw jew jieħdu deċiżjonijiet ħżiena, u mill-ewwel inwarrbuhom minn magħna. Ġesù qiegħed jurina b’mod ċar li l-ewwel irridu nagħmlu l-almu kollu tagħna biex jerġgħu jingħaqdu magħna.

Qari mill-Evanġelju skont San Mattew (Mt 18, 15-20) 

F’dak iż-żmien, Ġesù qal lid-dixxipli tiegħu: “Jekk ħuk jaqa’ f’xi dnub, mur sibu waħdu u widdbu. Jekk jisma’ minnek, tkun irbaħt lura lil ħuk. Jekk ma jismax, erġa’ mur u ħu miegħek wieħed jew tnejn oħra, biex kull ma jingħad jissaħħaħ bil-kelma ta’ żewġ xhieda jew tlieta. Jekk imbagħad anqas minnhom ma jkun irid jisma’, mur għid lill-knisja. U jekk anqas mill-knisja ma jkun irid jisma’ żommu b’wieħed pagan jew pubblikan.

Tassew ngħidilkom, li kull ma torbtu fuq l-art ikun marbut fis-sema, u kull ma tħollu fuq l-art ikun maħlul fis-sema. Ngħidilkom ukoll li jekk tnejn minnkom fuq l-art jgħollu leħinhom flimkien biex jitolbu xi ħaġa, Missieri li hu fis-smewwiet, jagħtihielhom. Għax fejn tnejn jew tlieta jkunu miġbura f’ismi hemm inkun jien f’nofshom”.

Il-Kelma tal-Mulej
Tifħir lilek Kristu

  1. Aqra sew l-Evanġelju biex issir midħla tiegħu.
  2. Aħseb dwaru u ara x’qiegħed jgħid lilek personali. Liema hi l-parti li l-aktar li laqtitek? Għaliex?
  3. Isma’ We are one body in Christ. Il-fatt li titkanta bl-lingwi differenti, tfakkarna li l-Knisja nisranija hija waħda u universali.
  4. Aħseb dwar id-drabi meta tikkoreġi lit-tfal, dwar l-imġieba tiegħek meta jkun hemm nuqqas ta’ qbil mar-raġel/mal-mara. Il-kliem u mġieba tiegħek jistgħu jkunu aħjar? Hemm nuqqas ta’ mħabba f’dawn l-okkażjonijiet?
  5. Kemm ilek ma tmur tqerr? Illum Ġesù qiegħed jistiednek terġa tersaq lejh.
  6. Flimkien bħala familja sibu ħin u post biex taqraw dan l-Evanġelju. L-ambjent jgħin ukoll, għalhekk qabel ma tibdew, fejn se tiltaqgħu ppreparaw:
    a) Bibbja bil-qari minn San Mattew (18, 15-20)
    b) Xemgħa mixgħula
    ċ) Il-mejda jew post fejn hemm il-Bibbja, xemgħa, miksija bi drapp aħdar
    d) Computer/laptop bil-qari u clips
  7. Mur fil-parti tat-tfal skont l-etajiet u għamilha flimkien magħhom
  8. Addatta din il-parti skont kif hemm bżonn, tiddejjaqx tkun kreattiv 😊

Ġesù jaf li mhux dejjem se nagħmlu għażliet tajba, għalhekk se jurina x’għandna nagħmlu.

  • Ġesù jixtieq li aħna nkunu ħbieb ma’ xulxin
  • Meta nagħmlu xi ħaġa flimkien bħala team, nagħmlu l-affarijiet aħjar
  • Karta A3
  • Imqass
  • Lapes
  • Printout tal-mudell li hemm aktar l-isfel
  • tape

L-Evanġelju tal-lum fih xi ftit kliem li ma tantx nistgħu nifhmuh malajr. Ġesù jrid iwasslilna dan il-messaġġ: tajjeb li nkunu ħbieb ma’ xulxin. Meta xi ħadd jagħmel xi ħaġa ħażina l-ewwel ħaġa li għandna nagħmlu hi li nkellmuh bil-ħlewwa. Jekk per eżempju, oħti trid tilgħab bl-istess logħba li qed nilgħab jien, x’se nagħmel? Żgur m’għandix nibda’ ngħajjat u nsabbat. iżda għandi nipprova nkellimha u naraw flimkien kif nistgħu nkunu kuntenti t-tnejn li aħna. Jekk lili ma fhemitnix, immur nistaqsi lill-mama biex tipprova ssib soluzzjoni hi. L-importanti li jien u oħti nkunu t-tnejn kuntenti. L-istess mal-ħbieb, u mal-mama u l-papa, jekk ikun hemm xi drabi li ma nifthemux naraw kif nagħmlu biex nerġgħu nsiru ħbieb.

Tfal, intom tħobbu taraw il-football jew forsi tilgħabuh ukoll! Meta jkun hemm free kick, x’jagħmlu l-players tat-team l-ieħor? (Jagħmlu barriera)

Tafu għalfejn jagħmlu barriera? (biex il-player tat-team l-ieħor isibha aktar diffiċli li jiskorja)

Aħna għandna nagħmlu l-istess. Meta nkunu flimkien u nkunu magħqudin, inkunu aktar b’saħħitna. Ġesù hekk iridna nkunu, kollha ħbieb ta’ xulxin. Jekk per eżempju jien nibża’ nitla’ fuq waħdi fid-dlam, nagħmel kuraġġ jekk jiġi xi ħadd ieħor miegħi. Ma nibqax nibża’. Jekk jiġi xi ħadd u nkun waħdi u jgħidli biex nagħmel xi ħaġa ħażina forsi nsibha diffiċli li ngħid le, iżda meta nkun mal-bqija tal-ħbieb ta’ Ġesù, flimkien nagħmlu kuraġġ u ngħidu le.

Il-lum bħala attività se nagħmlu katina tal-ħbieb ta’ Ġesù. Aqta’ l-karta A3 min-nofs, aqta’ min-naħa t-twila, biex ikollok żewġ strixxi ta’ karta. Itwi l-karta bħall-imrewħa, il-wisa’ għandu jkun daqs il-forma tat-tifel u t-tifla li ssib hawn taħt. Aqta’ l-forma tat-tifel u tifla u pinġi fuq l-ewwel tiwja tal-karta. Aqta’ u iftaħ il-karta (dan il-clip jista’ jgħinnek biex tifhem aktar). Agħmel l-istess bl-istrixxa l-oħra. Waħħalhom flimkien biex jiġu girlanda waħda. Ngħinu lit-tfal jiktbu l-ismijiet tal-ħbieb u tal-familjari tagħhom (adulti nklużi) fuq kull tifel u tifla. Jekk jixtiequ, jistgħu ipenġu l-uċuħ u jagħtuhom il-kulur. Din il-girlanda tal-ħbieb ta’ Ġesù titħalla f’post fejn narawha, biex waqt it-talb tal-familja, it-tfal jistgħu jiftakru fil-ħbieb u l-familjari tagħhom u jitolbu għalihom. Infakkru lit-tfal jitolbu u jsemmu lil dik il-persuna li xi drabi jkollhom nuqqas ta’ ftehim magħha; ngħidulhom li jekk ma nibqgħux ħbieb ma’ din il-persuna, il-girlanda se tinqata’ u din il-katina ta’ ħbieb ta’ Ġesù ma tibqax b’saħħitha.Waqt li qed nagħmlu l-girlanda, nisimgħu God’s family.

Irroddu s-salib.

Grazzi Ġesù, inti tgħallimna kif għandna nibqgħu ħbieb ma’ xulxin. Għinna biex aħna nħobbu lill-oħrajn kif tħobbna inti. Ammen.

Illum Ġesù jurina li jekk inħobbu lill-ħbieb tagħna, meta jagħmlu xi ħaġa ħażina, għandna ngħinuhom u niftħulhom għajnejhom.

  • Ġesù  jridna li nkellmu lill-ħbieb tagħna meta huma jagħmlu xi ħaġa ħażina
  • Qabel ma nitkellmu ma’ dawn il-ħbieb tagħna, tajjeb li nitolbu lil Ġesù, biex hu jgħinna f’dak li se ngħidu
  • Meta nagħmlu dnub ma nibqgħux ħbieb ta’ Ġesù u tal-oħrajn
  • Meta nagħmlu dnub u jiddispjaċina, Ġesù jaħfrilna
  • Żewġt ibżieżaq
  • Kaxxa sulfarini

X’se jagħmel ħabib tiegħi li għamel xi ħaġa li weġġgħatni u jien ħadt għalija u ssuppervjajt, jekk dan il-ħabib, ma jafx xi ġrali? Se jiġrilu bħall-bużżieqa. (Naqbdu bużżieqa u nonfħuha ftit ftit). Kull darba li jiltaqa’ miegħi u jien ma mmurx inkellmu, dan se jitħawwad u forsi anke jibda jirrabja (nonfħu l-bużżieqa aktar) u jgħaddu l-ġranet u dan se jirrabja aktar (nonfħu l-bużżieqa kemm jista’ jkun). X’se jiġri? Jekk nibqgħu nonfħu l-bużżieqa se tinfaqa’ (nifqgħu l-bużżieqa) u ma tibqax bużżieqa, imma ħafna biċċiet. U hekk se tagħmel il-ħbiberija tagħna, se tispiċċa wkoll. Jekk minflok inġib ruħi hekk, jien nieqaf ftit u naħseb u nara li jien nixtieq nibqa’ ħabib miegħu u mmur inkellmu dwar dak li għamel, x’taħsbu li se jiġri? (Nonfħu ftit il-bużżieqa) Dan il-ħabib tiegħi, li żgur jixtieq li aħna nibqgħu ħbieb, mhux se jibqa’ rrabjat (inħallu l-arja toħroġ mill-bużżieqa) u nerġgħu nsiru ħbieb kbar mill-ġdid.

Ġesù qiegħed jgħid kemm lilkom it-tfal, kif ukoll lill-kbar, kif għandna nġibu ruħna meta xi ħadd jagħmel xi ħaġa ħażina. Mhux dejjem faċli li tgħid lil xi ħadd li għamel għażla ħażina. Għalhekk, għandna bżonn l-għajnuna. Din l-għajnuna se jagħtihielna Ġesù. Dan ifisser li qabel ma mmorru nitkellmu mal-ħabib tagħna, li għamel għażla ħażina, dejjem għandna nitolbu lil Ġesù għall-għajnuna. Jekk naqtgħu qalbna u ma ngħidulux, hemm iċ-ċans li hu se jibqa’ jagħmel dan l-iżball. Jista’ jiġri li dawk ta’ madwar il-ħabib tagħna lanqas ma jkunu jixtiequ jibqgħu ħbieb miegħu. Ġesù qiegħed jgħidilna li meta nindunaw li xi ħadd għamel ħażin, insibuh waħdu u nkellmuh. Mhuwiex sewwa li nibdew ngħidu fuqu mal-oħrajn! Jekk lilna ma jifhimniex nistgħu nistaqsu lil xi ħadd ieħor biex jiġi magħna u forsi bejnietna nkunu nistgħu nuruh aħjar x’għamel ħażin. Jista’ jkun li lanqas hekk ma jkun biżżejjed! Allura Ġesù jgħid ‘morru għidu lill-Knisja.’ Din il-persuna għamlet ħażin, għamlet dnub u meta kellimtha jien ma rieditx tinbidel u lanqas meta kellimtha ma’ oħrajn. Għalhekk, huwa tajjeb li nara jistax ikellimha xi qassis jew katekista. Mhux se mmur ngħid lill-qassis dawn l-affarijiet biex nugża lil min ħa żball iżda nitkellem għax nixtieq li din il-persuna tinbidel u ssir aħjar. Ġesù jgħidilna biex nitolbu għal min jagħmel għażliet ħżiena biex jinduna, jiddispjaċih u jerġa jingħaqad mal-oħrajn.

Għidna li din il-persuna għamlet dnub. Tiftakru x’irridu nagħmlu meta nagħmlu dnub? (immorru nqerru)

Ġesù jaf li mhux dejjem se jirnexxielna nagħmlu għażliet tajba, u meta nagħmlu dnub ma nibqgħux ħbieb ma’ Ġesù u mal-oħrajn. Għalhekk imorru nqerru biex nerġgħu nsiru ħbieb mhux ma’ Ġesù biss, imma anke mal-oħrajn. 

Ġesù huwa l-akbar ħabib tagħna, flimkien aħna niffurmaw il-Knisja. Ġesù jrid li l-ħbieb tiegħu jibqgħu flimkien, magħqudin. Jekk xi ħadd jagħmel ħażin, se jeffettwa lill-oħrajn.

Aqbdu kaxxa sulfarini u poġġu s-sulfarini gozz fuq xulxin. Nista’ neħħi sulfarina minn taħt, mingħajr ma nċaqlaq lill-oħrajn? (le) L-istess jiġri fil-Knisja, lill-ħbieb ta’ Ġesù. Jekk xi ħadd jagħmel ħażin, u ma jridx jinbidel (jindem) u jitlaq mill-grupp, meta jitlaq se jeffettwa lill-oħrajn ukoll.

Irroddu s-salib.

Ġesù nixtiequ li tgħinna nimxu warajk, anke jekk f’xi mumenti se nsibuha diffiċli. Agħtina l-kuraġġ u l-qawwa biex nagħmlu għażliet tajba u b’hekk nuru lil dawk ta’ madwarna kemm inti tħobbna. Ammen.

Ngħidu l-Att tal-Indiema flimkien:

Mulejja Alla tiegħi, inti tħobbni ħafna, jiddispjaċini talli għedtlek le bi dnubieti. Mil-lum ‘il quddiem bil-għajnuna mqaddsa tiegħek ma nerġax nagħmel dnubiet iżjed u rrid inħobbok fuq kollox.

Nisimgħu Better together.

1. Fir-rakkont tal-Evanġelju tal-lum, Ġesù jgħidilna kif għandna nġibu ruħna ma’ dawk fost ħutna li jkunu għamlu xi żball. X’għandu jkun l-ewwel pass tagħna skont Ġesù, f’sitwazzjoni bħal din?

Correct! Wrong!

2. Jekk min ikun għamel żball, ma jagħtix kas tal-korrezzjoni li nkunu għamilnielu aħna waħedna, x’parir jagħtina Ġesù?

Correct! Wrong!

3. Jekk il-korrezzjoni ma tintlaqax lanqas quddiem ix-xhieda, x’inhu l-pass li jmiss?

Correct! Wrong!

4. Il-Mulej Ġesù jgħid li hu jkun żgur preżenti fejn ikun hemm...

Correct! Wrong!

Kif tuża din il-paġna

Alla jkellimna b'ħafna modi, inkluż bil-qari mill-Bibbja fil-Quddiesa. Hawnhekk tista' ssib tagħrif u attivitajiet marbuta mal-qari tal-Quddiesa tal-Ħadd u li għandhom jispirawk tgħix kuljum dan il-qari mill-Bibbja.